Er komt slechts een voorkooprecht toe aan de pachter wiens pachtovereenkomst op het ogenblik van de verkoop nog onder toepassing van de Pachtwet valt.
Het recht van voorkoop voor de pachter wanneer een openbaar bestuur of een publiekrechtelijke persoon het goed koopt voor doeleinden van algemeen belang.
In geval van verkoop van het goed aan een openbaar bestuur of een publiekrechtelijke persoon wanneer het goed gekocht wordt om voor doeleinden van algemeen belang te worden aangewend, heeft de pachter geen voorkooprecht. (zie artikel 52, ten derde van de pachtwet).
Het openbaar bestuur of de publiekrechterlijke persoon heeft op basis van artikel 52, 3de van de pachtwet een keuzerecht dat niet opgegeven werd.
…
Artikel 14 bijzondere wet (in werking sinds 30.07.1993): “Binnen de grenzen van bevoegdheden van de gewesten en de gemeenschappen kunnen de decreten hun recht van voorkoop invoeren voor zover dit recht in voorkoop geen afbreuk doet aan een op de dag van de inwerkingtreding van dit artikel bestaand recht van voorkoop.”
De redenering is dat de regionale begunstigde met het voorkooprecht een nieuw instrument om een nieuwe openstaande bevoegdheid te bereiken.
De techniek van het voorkooprecht is telkens functioneel gebonden: de regionale begunstigde mag zijn voorkooprecht slechts gebruiken om de doelstellingen aangewezen in de wet of het decreet na te streven.
De doelstellingen mogen evenwel op een andere manier bereikt worden, bijvoorbeeld door het goed te verwerven via een rechtstreekse aankoop.
Enkel wanneer de regionaal begunstigde het goed wil bemachtigen via het voorkooprecht, kan er een samenloop ontstaan en dan primeert het voorkooprecht van de pachter, omdat een regionaal voorkooprecht de regelingen op 30.07.1993 niet mag belemmeren.
De doelstellingen van elk regionaal voorkooprecht streven het algemeen belang na, zodat de uitzonderingen op het voorkooprecht van de pachter kan spelen.
Wanneer de aankoop geschiedt om redenen van openbaar nut en meer in het bijzonder ter bescherming en vrijwaring van het leefmilieu in het natuurbehoud en met het oog op de oprichting van een Vlaams natuurreservaat, dient hiermee rekening gehouden.
Het begrip openbaar nut kan gelijk gesteld worden met het begrip algemeen belang van artikel 52, ten derde van de pachtwet.
Het is evident dat doeleinden van algemeen belang niet alleen economisch maar ook cultureel of ecologisch kunnen zijn.
De aankoop en het oog op het herstel en de rationalisatie van het natuurpatrimonium van het Vlaams Gewest en het behouden van de natuur in het Vlaams Gewest voor de huidige en toekomstige generatie is ontegensprekelijk een doelstelling van algemeen belang.
De pachter heeft geen recht van voorkoop indien het pachtgoed wordt verkocht aan een openbaar bestuur of aan een publiekrechtelijke rechtspersoon op voorwaarde dat het goed wordt gekocht om voor doeleinden van algemeen belang te worden aangewend.
De verwezenlijking van die doeleinden binnen een bepaalde tijd is door de wet niet vereist.
Wanneer aan deze voorwaarden voldaan is, namelijk wanneer de koper een openbaar bestuur is of een publiekrechtelijke persoon en het goed gekocht werd voor doeleinden van algemeen belang heeft de pachter geen recht op voorkoop.
Het gegeven dat het lastenboek een voorkooprecht voorziet, bijvoorbeeld onder de termen “het recht van voorkoop zal aangeboden worden aan de pachters in toepassing van artikel 48 § 2 van de pachtwet” doet hieraan geen afbreuk.
Immers, op het ogenblik van het opstellen van het lastenboek kan de notaris immers nog niet weten dat er een verkoop zal doorgaan waarop artikel 52, ten derde van de pachtwet toepasselijk is.
Een dergelijke vermelding in het lastenboek kan uiteraard nooit gevolg hebben dat artikel 52, 3de van de pachtwet buiten werking wordt gesteld.