De samenwerking tussen artsen en andere hulpverleners staat vandaag meer dan ooit centraal in de zorg. Cliënten worden immers geconfronteerd met problemen die niet enkel medisch, maar ook psychisch, sociaal of economisch zijn. Die multidimensionele realiteit vraagt om een geïntegreerde aanpak. Maar net die samenwerking botst vaak op de grenzen van het beroepsgeheim.
Spanningsveld tussen samenwerking en geheimhouding
Het beroepsgeheim beoogt de vertrouwensrelatie tussen cliënt en zorgverlener te beschermen. Wat een cliënt aan een arts of hulpverlener toevertrouwt, moet veilig blijven. Tegelijk kan die geheimhouding de kwaliteit van de hulpverlening belemmeren wanneer relevante informatie niet gedeeld mag worden met anderen die bij de zorg betrokken zijn. De wetgever erkent dit spanningsveld, maar het blijft delicaat: samenwerking mag nooit leiden tot een uitholling van de vertrouwelijkheid.
Het wettelijk en deontologisch beroepsgeheim
Artsen worden dubbel gebonden: door het strafrechtelijk beroepsgeheim (artikel 458 Strafwetboek) én door de deontologische code van de Orde der Artsen. Die deontologische regels zijn niet wettelijk bindend, maar worden tuchtrechtelijk afgedwongen. Hierdoor kan een arts die volgens de wet correct handelt, toch tuchtrechtelijk worden aangesproken wanneer de Orde oordeelt dat zijn handelwijze niet strookt met de medische ethiek. De Orde hanteert doorgaans een strengere visie op informatie-uitwisseling dan de strafrechtelijke rechtspraak. Waar de rechtspraak ruimte laat voor overleg in het belang van de patiënt, benadrukt de Orde de nood aan terughoudendheid en toestemming.
Het gedeeld beroepsgeheim
De rechtsleer en de rechtspraak erkennen dat informatie-uitwisseling tussen beroepsgeheimhouders onder strikte voorwaarden mogelijk is. Men spreekt dan van het gedeeld beroepsgeheim. Dit gedeeld geheim vereist dat beide betrokkenen door het beroepsgeheim zijn gebonden, dat zij handelen met hetzelfde doel en in het belang van dezelfde cliënt, dat de uitgewisselde informatie noodzakelijk is voor de hulpverlening en dat de cliënt minstens impliciet toestemt. De Orde der artsen aanvaardt dit principe, maar vult het restrictiever in. Zij eist doorgaans dat het gaat om communicatie tussen artsen of binnen formeel georganiseerde multidisciplinaire teams. Bij samenwerking met niet-artsen, zoals maatschappelijk werkers, is de Orde terughoudender.
Toestemming van de cliënt
De cliënt kan zijn arts of hulpverlener toestemming geven om bepaalde informatie te delen. In dat geval wordt de mededeling niet als een schending van het beroepsgeheim beschouwd. De toestemming moet vrij, specifiek, voorafgaand en geïnformeerd zijn. Toch blijft de zorgverlener verantwoordelijk: hij moet oordelen of het delen van informatie werkelijk het belang van de cliënt dient. De toestemming schept dus geen spreekplicht. Bij minderjarigen geldt een genuanceerde regeling: de bekwaamheid om toestemming te geven hangt af van maturiteit en context. Vanaf ongeveer twaalf jaar wordt een kind vaak geacht in staat te zijn een redelijke beoordeling te maken.
Deontologische voorzichtigheid
De Orde der artsen aanvaardt samenwerking, maar onder duidelijke voorwaarden: enkel noodzakelijke informatie mag gedeeld worden, enkel met personen die bij de zorg betrokken zijn, enkel binnen de grenzen van de vertrouwelijkheid en bij voorkeur met toestemming van de patiënt. In de praktijk blijkt de Orde vaak strenger dan de strafrechtspraak, wat onzekerheid schept voor artsen die interdisciplinair samenwerken.
FAQ: veelgestelde vragen
Mag een arts informatie delen met een psycholoog of maatschappelijk werker? Ja, mits beiden door het beroepsgeheim zijn gebonden, de informatie noodzakelijk is voor de hulpverlening en de cliënt minstens impliciet toestemt. De Orde der artsen is echter voorzichtig en raadt aan om toestemming uitdrukkelijk te vragen.
Mag een hulpverlener informatie delen met familieleden van de cliënt? Niet zonder toestemming van de cliënt, behalve in noodsituaties of wanneer de wet dit expliciet toelaat, bijvoorbeeld bij gevaar voor derden.
Is toestemming van de cliënt altijd vereist? In principe wel. Zonder toestemming kan informatie enkel gedeeld worden in uitzonderlijke gevallen zoals noodtoestand, wettelijke spreekplicht of gedeeld beroepsgeheim tussen geheimplichtigen.
Hoe zit het met minderjarige cliënten? Vanaf het moment dat een minderjarige voldoende maturiteit heeft, kan hij zelf toestemming geven om informatie te delen. De hulpverlener moet dit zelf beoordelen.
Kan een arts tuchtrechtelijk gestraft worden ook al overtreedt hij de wet niet? Ja. De Orde der artsen kan strengere gedragsregels opleggen dan de wet, zolang die kaderen binnen de medische deontologie.
Plan van aanpak en tips voor de praktijk
Beoordeel eerst het doel van de informatie-uitwisseling. Dient de uitwisseling een concreet zorgbelang van de cliënt? Zo niet, dan is delen niet gerechtvaardigd. Controleer vervolgens of de bestemmeling aan het beroepsgeheim is gebonden. Bij twijfel: vraag de betrokken persoon om zijn hoedanigheid te bevestigen, bijvoorbeeld arts, psycholoog of maatschappelijk werker. Vraag daarna toestemming van de cliënt, liefst schriftelijk of via een duidelijke notitie in het dossier, met vermelding van wie de informatie ontvangt, welke gegevens het betreft, met welk doel, en dat de cliënt begrijpt wat de gevolgen zijn. Deel enkel noodzakelijke gegevens en beperk de uitwisseling tot wat strikt relevant is voor de zorgcontinuïteit. Vermijd onnodige of gevoelige details. Documenteer alles zorgvuldig: noteer in het dossier welke informatie gedeeld werd, met wie, en op basis van welke toestemming of wettelijke grondslag. Hanteer het “need to know”-principe: zelfs binnen multidisciplinaire teams heeft niet iedereen recht op alle informatie. Raadpleeg bij twijfel de Orde der artsen of een juridische dienst. De adviezen van de Orde bieden richting, al zijn ze soms restrictief. Juridisch advies helpt om tuchtrechtelijke risico’s te vermijden.
Slotbeschouwing
Het beroepsgeheim is geen hinderpaal voor samenwerking, maar een kader dat vertrouwen beschermt. Wie zorgvuldig omgaat met informatie en het belang van de cliënt centraal stelt, kan het beroepsgeheim omvormen van een splijtzwam tot een bindmiddel binnen de zorgverlening.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Rechten en verplichtingen van schuldenaar, schuldeisers en bemiddelaar binnen de minnelijke schuldbemiddeling De wettelijke verankering van de minnelijke schuldbemiddeling heeft het speelveld voor alle betrokken actoren grondig geherdefinieerd. Waar deze vorm…
Proportionaliteit en efficiëntie van het roerend beslag De proportionaliteits- en efficiëntievereisten binnen het roerend beslag zijn vandaag uitgegroeid tot een juridisch-technisch kader dat de gerechtsdeurwaarder niet alleen richting geeft, maar hem…
Proportionaliteit en efficiëntie van het roerend beslag De proportionaliteits- en efficiëntievereisten binnen het roerend beslag zijn vandaag uitgegroeid tot een juridisch-technisch kader dat de gerechtsdeurwaarder niet alleen richting geeft, maar hem…
Het gemeengemaakt beslag is een bijzondere modaliteit van de uitvoering van een uitvoerbare titel wanneer uit de raadpleging van het bestand van berichten overeenkomstig artikel 1391, § 2 blijkt dat…
OCMW Antwerpen t/ M.M. I Feiten Bij woninghuurovereenkomst van 25 november 2004 verhuurde het OCMW Antwerpen (hierna het OCMW) het appartement aan de Lange Batterijstraat 10/01 te 2018 Antwerpen aan M.M. (hierna mevr…
Sociaal Verhuurkantoor W. t/ J.R. 1. Voorwerp van de vordering Eisende partij verhuurt sinds 15 oktober 2015 aan verwerende partij een pand gelegen te (...). Bij aangetekende brief van 25 juni 2018 heeft verwerende partij…
Wonen in Limburg CVBA t/ A.-J. N.O. ... 1. De heer N.O. huurt op basis van een overeenkomst van 7 maart 2022 van Wonen in Limburg (hierna «WIL» genoemd) een sociale woning gelegen…
T.M. en K.H. t/ S.V. ... IV.2. Ten gronde Aangaande de prijszetting van de aannemingswerken en de principiële verschuldigdheid van de hoofdsom 15. V acht zich gegriefd door de beslissing van de eerste rechter…
V.D.B. t/ V.H. ... B. Ten gronde 1. Ten gronde rijst tussen de partijen discussie over de overeenkomst van 23 september 2022 tot de verkoop van het pand van V.H. te Gent en de…
K.B. e.a. t/ R.D. e.a. I. Relevante antecedenten 1. De relevante feiten die aan het geschil ten grondslag liggen, kunnen als volgt worden samengevat. 2. Begin juli 2023 neemt mevr. K.B. als kandidaat-koper…
Nr. C.17.0701.N KBC BANK nv, met zetel te 1080 Sint-Jans-Molenbeek, Havenlaan 2, eiseres, tegen F.B. verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Antwerpen van 7…
Arrest nr. 263.637 I. Voorwerp van het beroep 1. Het beroep in de zaak A. 237.757/X-18.276 (hierna: de zaak sub I), ingesteld op 25 november 2022, strekt tot de nietigverklaring van: «- het Besluit van de gemeenteraad van…
S. VOF t/ NV D. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Antwerpen, correctionele kamer, van 25 juni 2024. ... II. Beslissing van het…
BV Trattoria Il Tartufato t/ M.Ö, E.K., E.A. en BV Isolaz I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de rechtbank van eerste aanleg…
Men is niet alleen verbonden door verbintenissen die men zelf aangaat, maar ook voor verbintenissen die aangegaan zijn middels geldige vertegenwoordiging of mandaat. Toch kan men ook gehouden zijn…
B. t/ A. en U. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent van 18 november 2022. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
Rechtspraak: • Raad van State,12e Kamer – 9 juni 2009, RW 2010-2011, 25: Samenvatting: Wanneer het bestuur voornemens is ten aanzien van een bestuurde een maatregel te nemen die hem op…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules
Share