Saisine in het erfrecht

Samenvatting

De saisine geeft iedere erfgenaam en bepaalde legatarissen het recht om de gehele nalatenschap in bezit te nemen, en tevens om elke vordering die van de nalatenschap afhangt, in te stellen en door te voeren.

De saisine of het voorlopig bezitsrecht van een nalatenschap wordt door De Page en Dekkers omschreven als het wettig bekleden (van bepaalde erfgerechtigden) met het bezit van alle goederen van de nalatenschap door het loutere feit van het overlijden. De met saisine beklede erfgerechtigde zet, vanaf het overlijden, het bezit van de overledenen voort. Deze erfgerechtigde kan zich vanaf de dag van overlijden en zonder enige formaliteit in het bezit van de nalatenschap stellen en kan alle bezitsvorderingen instellen (H. De Page en R. Dekkers, Traité élémentaire de droit civil belge, IX, Les successions, Brussel, Bruylant, 1974, 353, nr. 483; R. Dekkers, Handboek burgerlijk recht, III, Huwelijksstelsels - Erfrecht - Giften, Brussel, Bruylant, 1971, 309, nrs. 490-491).

De saisine geeft derhalve aan bepaalde erfgerechtigden het recht zich in het bezit te stellen van de goederen van de nalatenschap, die voorlopig te beheren en er de vruchten van te innen, die men in voorkomend geval wel zal moeten teruggeven aan de erfgenamen aan wie ze toekomen overeenkomstig de artikelen 1005 oud BW - Art. 4.194, § 1, lid 2 (nieuw) BW- en 1014 oud BW - Art. 4.202, §§ 1 en 2 (nieuw) BW.

Wanneer de erflater een algemene legataris heeft benoemd en hij geen reservataire erfgenamen nalaat, bepaalt artikel 1006 BW dat de algemene legataris van rechtswege in het bezit treedt, zonder de afgifte van het legaat te moeten vragen. Wanneer de algemene legataris is aangesteld in een eigenhandig of internationaal testament, dan moet hij zich in het bezit doen stellen door de rechtbank (art. 1008 oud BW - Art. 4.194, § 2, leden 2 en 3 (nieuw) BW).

De rechtbank onderzoekt de regelmatigheid van het testament naar de vorm en de aard van het legaat, meer bepaald of de legataris een algemene oproeping heeft. Het onderzoek blijft echter beperkt tot een prima facie-onderzoek. De instelling van een vordering ten gronde tot nietigverklaring van een testament volstaat niet om de inbezitstelling te weigeren. Dit zal slechts het geval zijn bij ernstige aanwijzingen dat de vordering zal worden gegrond verklaard of indien bijzondere bewaringsmaatregelen moeten worden genomen. De beslissing tot in bezitstelling doet ook geen afbreuk aan het recht van de wettige erfgenamen om de geldigheid van het testament te betwisten, het geschrift te erkennen of bewaringsmaatregelen te vorderen.

Een algemeen legaat is de uiterste wilsbeschikking waarbij de erflater aan één of meer personen de algemeenheid van de goederen legateert die hij bij zijn overlijden zal nalaten (art. 1003 oud BW - 4.193 (nieuw) BW). Dit betekent niet noodzakelijk dat de algemene legataris alle goederen van de nalatenschap effectief ontvangt. Soms zal de erflater ook nog legaten ten algemene en ten bijzondere titel hebben voorzien. De algemene legataris is diegene aan wie de erflater alles wil laten toekomen waarover hij niet op een andere wijze heeft beschikt, alsook datgene waarover hij heeft beschikt, mocht die beschikking geen uitwerking hebben. De algemene legataris heeft derhalve een residuaire aanspraak.

Een legaat onder algemene titel is dat waarbij de erflater een gedeelte vermaakt van de goederen waarover hij volgens de wet mag beschikken, zoals de helft, een derde of al zijn onroerende goederen of al zijn roerende goederen of een bepaald gedeelte van zijn roerende of onroerende goederen.

Een legaat onder algemene titel verschaft geen recht op saisine. De legatarissen onder algemene titel moeten de afgifte vragen aan de wettelijke erfgenamen (art. 1011 BW- 4.196 (nieuw) BW).

Een bijzonder legaat is een legaat beperkt tot de specifiek vermaakte goederen (ook deze legataris heeft geen saisine).

Het instellen van een vordering tot nietigverklaring van een testament is een onvoldoende grond om de saisine van de algemene legataris (inbezitstelling) te weigeren. Een vordering om de saisine te bekomen door de algemeen legataris kan slechts afgewezen worden bij ernstige aanwijzingen dat de vordering dat een vordering tot nietigverklaring van het testament zal worden gegrond verklaard of indien bijzondere bewaringsmaatregelen moeten worden genomen. De beslissing tot inbezitstelling doet ook geen afbreuk aan het recht van de wettige erfgenamen om de geldigheid van het testament te betwisten, het geschrift te erkennen of bewaringsmaatregelen te vorderen.

Deze bepalingen werden niet gewijzigd ingevolge de wetswijziging van 09/09/2018 tot hervorming van het erfrecht.

Link naar bijdrage nieuwe erfrechtwet 31-07-2017

Uittreksel uit het (nieuw) BW

Art. 4.193. Definitie van het algemeen legaat
Een algemeen legaat is de uiterste wilsbeschikking waarbij de testator aan een of meer personen de algemeenheid van de goederen legateert die hij bij zijn overlijden zal nalaten.

Art. 4.194 Bezit en genot

§ 1 Wanneer reservataire erfgenamen tot de nalatenschap komen treden zij, door het overlijden van de testator, van rechtswege in het bezit van alle goederen van de nalatenschap. De algemene legataris moet hun de afgifte van de in het testament begrepen goederen vragen.

De algemene legataris heeft in dat geval evenwel het genot van de in het testament begrepen goederen, te rekenen van de dag van het overlijden, indien de vordering tot afgifte is ingesteld binnen het jaar na dit tijdstip. Indien hij dit niet binnen die termijn gedaan heeft, vangt zijn genot eerst aan op de dag waarop de rechtsvordering is ingesteld of waarop de afgifte vrijwillig is toegestaan.

§ 2 Wanneer geen reservataire erfgenamen tot de nalatenschap komen, treedt de algemene legataris, door het overlijden van de testator, van rechtswege in het bezit, zonder de afgifte te moeten vragen, indien hij bij notarieel testament is aangeduid.

Indien, in dat geval, hij bij eigenhandig testament of testament in internationale vorm is aangeduid, moet de algemene legataris zich in het bezit doen stellen door een beschikking van de familierechtbank van het arrondissement waar de nalatenschap is opengevallen.

Als bijlage bij het verzoekschrift wordt een uitgifte van het proces-verbaal bedoeld in artikel 4.191 met een gewaarmerkte kopie van het testament neergelegd, alsook, in geval van een testament in internationale vorm, van de verklaring bedoeld in artikel 4.185.

Afdeling 3. Legaat onder algemene titel

  Art. 4.195. Definitie van het legaat onder algemene titel
  Een legaat onder algemene titel is dat waarbij de testator een breukdeel vermaakt van de goederen die hij zal nalaten, zoals de helft, een derde, of al zijn onroerende goederen, of al zijn roerende goederen, of een bepaald breukdeel van al zijn onroerende goederen of van al zijn roerende goederen.

  Art. 4.196. Afgifte
  De legatarissen onder algemene titel moeten de afgifte vragen aan de reservataire erfgenamen; bij gebreke van reservataire erfgenamen, aan de algemene legatarissen; en bij gebreke van algemene legatarissen, aan de erfgenamen die tot de nalatenschap geroepen zijn, in de volgorde bepaald in titel 1.

  Afdeling 4. Gemeenschappelijke bepalingen voor legaten met een algemene roeping of met een roeping onder algemene titel

  Art. 4.197. Erfkeuze
  Algemene legatarissen en legatarissen onder algemene titel zijn niet gehouden het hun vermaakte legaat te aanvaarden. Ze kunnen het zuiver, of onder voorrecht van boedelbeschrijving aanvaarden, of het verwerpen.
  De bepalingen van ondertitel 6 van titel 1 zijn op hun erfkeuze van overeenkomstige toepassing, met uitzondering van artikel 4.45.

  Art. 4.198. Verdeling
  Algemene legatarissen en legatarissen onder algemene titel die hun legaat hebben aanvaard, hetzij zuiver hetzij onder voorrecht van boedelbeschrijving, worden deelgenoten van de nalatenschap.
  De bepalingen van titel 1, ondertitel 8, hoofdstuk 2, afdeling 1, die betrekking hebben op de inbreng van giften, zijn op hen slechts van toepassing in zoverre ze ook de hoedanigheid van een door de wet aangeduide erfgenaam hebben.

  Art. 4.199. Schulden van de nalatenschap
  Onder voorbehoud van de toepassing van artikel 4.200, zijn de bepalingen van titel 1, ondertitel 8, hoofdstuk 3, op algemene legatarissen en legatarissen onder algemene titel van toepassing, net zoals op de door de wet aangeduide erfgenamen.

  Art. 4.200. Uitkering van legaten
  Ook als hij samen met reservataire erfgenamen tot de nalatenschap komt is de algemene legataris verplicht alle legaten uit te keren, voor zover ze niet ingekort moeten worden.
  De legataris onder algemene titel is slechts gehouden tot het uitkeren van de bijzondere legaten, naar evenredigheid van zijn aandeel in het beschikbaar deel van de nalatenschap.

  Afdeling 5. Bijzondere legaten

  Art. 4.201. Definitie van het bijzonder legaat
  Een bijzonder legaat of legaat onder bijzondere titel, is elk legaat dat niet de algemeenheid van de goederen van de testator betreft, en evenmin een breukdeel van de goederen van de testator, noch al zijn onroerende goederen, al zijn roerende goederen, of een breukdeel van al zijn onroerende goederen of van al zijn roerende goederen.

  Art. 4.202. Eigendom, bezit en genot
  § 1. Ieder zuiver en onvoorwaardelijk legaat verleent aan de legataris, van de dag van het overlijden van de testator, een recht op het gelegateerd goed. Dat recht gaat op zijn erfgenamen over.
  § 2. Nochtans kan de bijzondere legataris geen bezit nemen van het gelegateerde goed, noch aanspraak maken op de vruchten of interesten daarvan, dan van de dag waarop hij de vordering tot afgifte heeft gedaan, overeenkomstig de in artikel 4.196 bepaalde volgorde, of van de dag waarop de afgifte hem vrijwillig is toegestaan.
  § 3. De interesten of vruchten van het gelegateerde goed lopen ten voordele van de legataris, te rekenen van de dag van het overlijden, en zonder dat hij een rechtsvordering heeft ingesteld:
  1° wanneer de testator zijn wil daartoe in het testament uitdrukkelijk heeft te kennen gegeven;
  2° wanneer een lijfrente of een pensioen is vermaakt als levensonderhoud.

  Art. 4.203. Uitkering van het bijzonder legaat
  De erfgenamen van de testator of andere schuldenaars van een legaat, zijn persoonlijk gehouden tot het uitkeren ervan, ieder naar evenredigheid van zijn aandeel in de nalatenschap.
  Zij zijn er hypothecair voor het geheel toe gehouden, ten belope van de waarde van de onroerende goederen van de nalatenschap waarvan zij houder zijn.

  Art. 4.204. Modaliteiten van deze uitkering
  § 1. Het gelegateerd goed wordt geleverd met de accessoria ervan, en in de staat waarin het zich op de dag van het overlijden van de testator bevindt.
  § 2. Indien, voor het testament of daarna, op het gelegateerd goed een hypotheek is gevestigd voor een schuld van de nalatenschap, of zelfs voor de schuld van een derde, of indien het goed met een vruchtgebruik is bezwaard, is hij die het legaat moet uitkeren, niet verplicht het goed vrij te maken, tenzij hij door een uitdrukkelijke beschikking van de testator hiermee belast is.
  § 3. Wanneer hij die de eigendom van een onroerend goed gelegateerd heeft, dit goed naderhand door enige verkrijging vergroot, wordt het later verkregen goed, ook al paalt het aan het goed, niet geacht, zonder een nieuwe beschikking, van het legaat deel uit te maken.
  Het voorafgaande vindt geen toepassing op verfraaiingen, of op nieuwe bouwwerken die op het gelegateerde erf worden aangebracht, of op een omheind erf waarvan de testator de omheining vergroot.
  § 4. Wanneer het legaat in een niet gespecificeerd soortgoed bestaat, is de erfgenaam niet verplicht de beste soort te geven. Hij mag echter evenmin de slechtste aanbieden.

  Art. 4.205. Kosten van afgifte
  De kosten van de vordering tot afgifte komen ten laste van de nalatenschap, doch zonder dat daaruit een vermindering van de reserve kan volgen.
  De erfbelasting is door de legataris verschuldigd.
  Dit alles voor zover de testator hierover niet anders heeft beschikt.

  Art. 4.206. Schulden en lasten van de nalatenschap
  De legataris onder bijzondere titel is niet gehouden tot betaling van de schulden en lasten van de nalatenschap, maar hij moet, in voorkomend geval, de inkorting van zijn legaat ondergaan, evenals de hypothecaire vordering op het gelegateerde onroerend goed.
  De bijzondere legataris die de schuld heeft gekweten waarmee het gelegateerde onroerend goed bezwaard was, treedt, tegenover de erfgenamen, de algemene legatarissen en de legatarissen onder algemene titel, in de rechten van de schuldeiser.

  Afdeling 6. Bijzondere bepalingen inzake legaten

  Art. 4.207. Legaat van andermans goed
  Wanneer de testator andermans goed heeft gelegateerd, is het legaat nietig, ongeacht of de testator al dan niet geweten heeft dat het goed hem niet toebehoorde.

  Art. 4.208. Legaat aan een schuldeiser
  Een legaat aan een schuldeiser wordt niet geacht gemaakt te zijn tot voldoening van zijn schuldvordering.

  Art. 4.209. Legaat onder tijdsbepaling of onder voorwaarde
  De tijdsbepaling die, volgens de bedoeling van de testator, alleen de uitvoering van de beschikking opschort, belet niet dat de legataris een verkregen recht bezit, dat op zijn erfgenamen overgaat.
  Indien het legaat onder een opschortende voorwaarde is gemaakt, en de legataris voor de vervulling van de voorwaarde overlijdt, vervalt de beschikking.

  Art. 4.210. Aanwas tussen legatarissen
  Aanwas heeft plaats ten voordele van de legatarissen, ingeval een legaat aan verscheidene personen gezamenlijk gemaakt is.
  Een legaat wordt geacht gezamenlijk gemaakt te zijn, wanneer het gemaakt is bij een en dezelfde beschikking, en de testator het aandeel van ieder van de mede-legatarissen in het gelegateerde goed niet heeft bepaald.
  Een legaat wordt eveneens geacht gezamenlijk gemaakt te zijn, wanneer een goed dat niet verdeeld kan worden zonder schade te lijden, bij hetzelfde testament aan verscheidene personen, zelfs afzonderlijk, is gelegateerd.

zie ook www.elfri.be - Artikel - Saisine

Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud

De volledige inhoud van onze site met verdere uitleg en verwijzingen is exclusief voor onze leden

Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.

✓ Krijg onbeperkt toegang Lees alle bijdragen op elfri.be
✓ Stop wanneer je wil Je lidmaatschap kan op elk moment worden stopgezet

Ja ik word lid

Mijn Elfri

5755 Saisine in het erfrecht /artikel/saisine-in-het-erfrecht

Click to subscribe

Thuisverplegers en vrijwilligers die de zieke behandelden voor het overlijden kunnen begunstigd worden bij testament
S.G., tegen V.K., geïntimeerde, 3. De geïntimeerde heeft vooreerst de nietigheid gevorderd van het onderhands testament van 1 februari 2008 en van het notarieel testament van 29 april 2008 van wijlen S.P. overeenkomstig…
Subsidiariteit van de onderzoeksmaatregel
Tekst arrest Zet.: S. MosselmansAR: 2017 / AR/0723 11ekamer Zet.: S. Mosselmans Inzake van: B. t/ Vzw Sint-Andriesabdij Zeven kerken 1. Beroepen vonnis 1. Bij dagvaarding van 2 februari 2017 initieert…
Informaticabedrog door misbruik van kredietkaart
Het Hof van Beroep te Antwerpen (9de kamer) heeft op 28 mei 2008 het volgende arrest uitgesproken: 5. De omschrijving van de aan de beklaagde ten laste gelegde feiten 5.1. De misdrijfomschrijving i)…
Informaticabedrog tussen echtgenoten verruimde toepassing verschoning in vraag
Grondwettelijk HofArrest nr. 130/2022van 20 oktober 2022Rolnummer : 7617In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 462, eerste lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank Luxemburg, afdeling Aarlen.Het…
Model bankgift pacte adjointe
Dit document is een zoniet noodzakelijk dan wel meer dan nuttig aanvullend document ter staving van een bankgift, een schenking via overschrijving met zelfde gevolgen als een handgift.

GASboete met sanctionerend karakter kan niet opgelegd zonder vermoeden van onschuld te miskennen
verkorte versie Onderwerp van de prejudiciële vragen a) Bij vonnis van 22 januari 2016 (...) heeft de Politierechtbank Antwerpen, afdeling Mechelen, de volgende prejudiciële vragen gesteld: «Schendt art. 33 van de wet van…
MMSE score en ongezondheid van geest
tekst arrest In de zaak van L. W. wonende te (…), appellant tegen A. W., wonende te (…), wijst het hof het volgende arrest. I. RELEVANTE FEITELIJKE EN PROCEDURELE ELEMENTEN 1. A. (°20 december…
Antigoonleer toepasselijk in burgerlijke zaken
Nr. S.07.0073.N RIJKSDIENST VOOR ARBEIDSVOORZIENING, openbare instelling, met zetel te 1000 Brussel, Keizerslaan 7, eiser, tegen A.N., verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen…
Deskundige kan medisch geheim na de dood doorbreken
Tekst arrest 1. 2010/AR/1559 B.S., appellant, tegen: F.J., in zijn hoedanigheid van mede-erfgenaam, algemeen legataris ingevolge notarieel testament en testamentuitvoerder; geïntimeerde, in aanwezigheid van: 1. M.J., partijen mede inzake, Il. 2017/FA/405 B.S., voormeld; appellant, tegen 1…
Taalgebruik in gerechtszaken, taalwijziging en meerderheid der pertinente dossierstukken
... B. Feiten 2. Geschil 5. De eisende partijen zetten uiteen dat het hen in april 2022 duidelijk werd dat de VZW, samen met de Franstalige beroepsorganisaties, de Nederlandstalige aandeelhouders wou uitsluiten uit…

Rechten van vliegtuigpassagiers overdracht schuldvordering compensatievergoeding
AG S.I.A. AG t/ BV H.F. ... De feiten 6.- Het gezin D.S. bestaande uit vijf personen, beschikte over een bevestigde boeking van de vlucht van Brussels National Airport (BRU) naar OR Tambo…
Rechten van vliegtuigpassagiers
Overdracht van schuldvordering
Uittreksel uit het (nieuw) BW “Art. 5.174. Beginsel Schuldvorderingen zijn vatbaar voor overdracht, tenzij de wet of de aard en strekking ervan zich daartegen verzet. De overdracht van een schuldvordering in strijd met…
Toegang voertuigen handelsonderneming gevestigd in voetgangerszone
Nr. C.23.0214.NSTAD LEUVEN, vertegenwoordigd door haar College van burgemeester en schepenen, met zetel te 3000 Leuven, Professor Roger Van Overstraetenplein 1, ingeschreven bij de KBO onder het nummer 0207.521.503,eiseres,tegenVANGROOTLOON T&O…
Verval als beveiligingsmaatregel en niet als straf
Nr. P.23.1697.NM. S. R.,beklaagde, aangehouden om andere redenen,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Oost-Vlaanderen, afdeling Gent, van 20…

Verval als beveiligingsmaatregel en recht van verdediging
Nr. P.23.1668.NT. K.,beklaagde,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 8 november 2023.De eiser voert in een…
Verplichte examens als straf - voertuigcategorieën
K.A. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 25 oktober 2023. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Middel 1. Het middel voert schending aan…
Vermoeden overtreding door houder nummerplaat
J.G.F.L.V. 1. Het vermoeden van artikel 67bis Wegverkeerswet Hoofdstuk IVbis van de wet van 16 maart 1968 Wegverkeerswet handelt over de identificatie van de overtreder. Wanneer een overtreding van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten is begaan met een…
Identificatie van de overtreder door de nummerplaat (2)
Identificatie van de overtreder door de nummerplaat
(…) I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 20 november 2014. De eiseres voert in een memorie…

Bewijswaarde snelheidsmeter in dienstvoertuig verbalisanten
AR nr. P.22.1683.N K.M.L. V.D.B. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 18 november 2022. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste…
Bewijswaarde niet geijkte snelheidsmeter
B.E.F. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 2 november 2023. ... II. Beslissing van het hof Beoordeling Eerste middel 1. Het middel voert schending…
Stilzwijgende rechtskeuze forumrecht
Nr. C.23.0118.N1. AYVAZ SINAI ÜRÜNLER SANAYI VE TICARET Ltd., vennootschap naar Turks recht, met zetel te Karaköy/Beyoglu, Istanbul (Turkije), Necatibey Caddesi Ayvaz Han, NO 77 KAT 4,2. AYVAZ, vennootschap naar…
Stilzwijgende aanvaarding van de nalatenschap
Bevoegdheid van de kortgedingrechter beoordeling van zijn rechtsmacht
tekst arrest AR nr. C.22.0396.N Gemeente Aalter t/ VZW Bescherm bomen en natuur I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent van 25 maart 2022. Raadsheer Sven…

Prev Next

Elfri.be meldt het volgende

U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules

Saisine in het erfrecht

Artikel

Technische details

Overige

Recent

In de kijker

Actueel

Meest bekeken

Log In or Registreer

Elfri.be meldt het volgende