De Europese Economische Ruimte (EER) is een akkoord tussen de landen van de Europese Unie (EU) en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA), met uitzondering van Zwitserland. Het akkoord bevordert vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal tussen de deelnemende landen. Ook wordt er samengewerkt op economisch gebied.
De ruimte is ontstaan om de landen van de EVA die niet opgingen in de Europese Unie toch te laten profiteren van het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal in de Europese Unie. Hiervoor moest wetgeving van de EU worden ingevoerd in de EER-staten.
Zwitserland onderhandelde mee over toetreding tot de EER, maar de bevolking wees in een referendum de toetreding tot de EER af. Het EER-akkoord blijft nu enkel van toepassing op de relaties met IJsland, Noorwegen en Liechtenstein.
Inmiddels is onder andere het vrije verkeer van personen met Zwitserland geregeld middels de toetreding van Zwitserland tot het Verdrag van Schengen. Grenscontroles aan de Zwitserse grens zijn hiermee per 12 december 2008 opgeheven.
België
Bulgarije
Cyprus
Denemarken
Duitsland
Estland
Finland
Frankrijk
Griekenland
Hongarije
Ierland
IJsland
Italië
Kroatië
Letland
Litouwen
Luxemburg
Malta
Nederland
Noorwegen
Oostenrijk
Polen
Portugal
Roemenië
Slovenië
Slowakije
Spanje
Tsjechië
Zweden
Landen van de EVA Europese Vrijhandelsassociatieland
Denemarken toetreding 1960 uttreding 1973
Verenigd Koninkrijk toetreding 1960 uttreding 1973
Portugal toetreding 1960 uttreding 1986
Oostenrijk toetreding 1960 uttreding 1995
Zweden toetreding 1960 uttreding 1995
Noorwegen - toetreding 1960
Zwitserland - toetreding 1960
IJsland toetreding 1970
Finland toetreding 1986 uttreding 1995
Liechtenstein toetreding 1991
De Europese Vrijhandelsassociatie is opgericht in 1960 door de conventie van Stockholm. De deelnemende landen waren toen : Denemarken, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland.
Nadien betrof de vermeldenswaardige punten toetredingen en uittredingen tot de associatie. De geschiedenis loopt samen met deze van de groei van de Europese Economische Gemeenschap, later de Europese Unie, aangezien de lidstaten die uittraden, toetraden tot de EU of haar voorganger, de EEG.
1960: Oprichting door Denemarken, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland
1970: Toetreding IJsland
1973: Op 1 januari treden het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken toe tot de Europese Economische Gemeenschap. Hierdoor verliest EVA twee lidstaten (Verenigd Koninkrijk en Denemarken)
1986: Finland treedt toe tot EVA. Op 1 januari treden Spanje en Portugal toe tot de EEG. Hierdoor verliest EVA Portugal als lidstaat
1991: Toetreding Liechtenstein
1995: Vanaf 1 januari treden Oostenrijk, Zweden en Finland toe tot de Europese Unie. De Noorse bevolking wijst per referendum toetreding tot de EU af. De EVA verliest 3 leden en wordt zo hervormd tot haar huidige grootte: Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein.