Alcoholproblemen zijn ernstiger dan maatschappelijk verondersteld. Alcohol is een bijzonder verslavende harddrug die deel is gaan uitmaken van onze "cultuur". Alcoholmisbruik leidt niet alleen tot een kater of een blijvende afhankelijkheid waarmee de persoon soms lijkt te functioneren, maar vormt een gevaar voor de persoon zelf en zijn omgeving.
Alcoholmisbruik staat los van voortdurend drinken of deliriumtoestanden. Alcoholisme is het fenomeen dat optreedt van zodra er sprake is van afhankelijkheid van alcohol in die zin dat de betrokkene dagelijks alcohol tot zich neemt dan wel op regelmatige wijze (bijvoorbeeld op zaterdagavond, al dan niet thuis of in gezelschap) overmatig alcohol consumeert. De omgeving (gezin, familie, werkomgeving, vrienden) heeft niet alleen het recht maar zelfs de plicht op te treden en desnoods de stappen te zetten tot een gedwongen opname (melding aan parket) wanneer de betrokkene niet zelf zijn probleem erkent en er bereid is er iets aan te doen.
Vaak zal de politierechter of de correctionele rechtbank, geconfronteerd met alcohol gerelateerde misdrijven (onder meer in het verkeer), de zaak uitstellen teneinde een bloedtest voor te leggen waaruit onmiddellijk kan worden afgeleid aan de hand van de leverwaarden of de invloed van alcohol als een éénmalige uitschuiver dan wel als een een alcoholprobleem dient te worden aanzien.
Het "voordeel" van een alcoholprobleem is namelijk dat de diagnose onomstotelijk door een bloedproef kan worden vastgesteld, niet door het alcoholgehalte in het bloed na te gaan, maar het geheel van andere waarden, waaronder voornamelijk de leverwaarden, zoals een arts die resultaten kan toelichten. Verder stelt zich dan de vraag of de rechter die geconfronteerd wordt met alcoholproblemen waaraan de patiënt niets wil of kan ondernemen, geen melding moet doen aan het parket.
Een advocaat geconfronteerd met een alcoholprobleem van zijn cliënt vraagt vaak dat zijn cliënt een bloedtest met bijhorende beschrijving van de arts inzake vastgesteld misbruik wil voorleggen (leverwaarden), waarna de advocaat het belang van een degelijke aanpak met volledige alcoholstop, in het persoonlijk belang van zijn cliënt bij diens latere verdediging kan aanwenden.
Middels dit model kan de burger zonder beroep te doen op een advocaat een procedure opstarten tot collocatie, lees een procedure tot gedwongen opname (in observatie). Deze maatregel kan genomen worden omdat de op te nemen persoon zijn gezondheid en veiligheid of deze van anderen ernstig in gevaar brengt.
Alle verdere uitleg over de procedure treft u aan via links op deze pagina.
Let wel: Op 1 januari 2025 treedt de wet van 16 mei 2024 houdende diverse bepalingen betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke in werking. Link naar de actuele stand van de wetgeving met commentaar sinds de wetswijziging van 16 mei 2024.