Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug tot op het moment dat zij ontstond.
De nietigheid van de overeenkomst heeft in principe de restitutio in integrum tot gevolg. De contractanten moeten worden teruggeplaatst in de toestand waarin ze zich zouden bevinden ware de overeenkomst nooit gesloten. Zij kunnen bijgevolg hetgeen ter uitvoering van de nietige overeenkomst werd gepresteerd terugvorderen op grond van art. 1235 en 1376 B.W. De restitutie geschiedt in natura. Wanneer dit niet meer mogelijk is door en equivalente vergoeding.
Indien de goederen op het ogenblik van de vernietiging nog in het vermogen van de restitutieschuldenaar aanwezig zijn, dient hij de goederen in natura terug te geven aan de restitutieschuldeiser, ongeacht de waardestijging of - daling van de goederen; de restitutieschuldeiser wordt geacht eigenaar van de goederen te zijn gebleven, zodat hij de risico's van een economische waardestijging of - daling van de goederen moet dragen, behoudens indien dit verschil in waarde toe te schrijven is aan het doen of laten van de restitutieschuldenaar.
Indien een koopovereenkomst wordt nietig verklaard, dan is op de bedragen die het voorwerp uitmaken van de restitutieplicht van de verkoper, in beginsel slechts interest verschuldigd vanaf de ingebrekestelling.Indien een koopovereenkomst nietig wordt verklaard, strekt de restitutieverplichting van de verkoper die te kwader trouw is, zich krachtens de artt. 1153 en 1378 BW van rechtswege uit tot de interest en de vruchten (Cass. 07/09/2018, RW 2018-2019, 1377).
Gelet op die retroactieve werking moeten partijen bij nietigverklaring van een overeenkomst, zo mogelijk, in dezelfde toestand worden geplaatst als die waarin zij zich zouden bevinden indien zij niet hadden gecontracteerd. Hoewel restitutio in integrum praktisch denkbaar is in situaties waarin een overeenkomst nog niet is uitgevoerd behelzen sommige overeenkomsten een complex geheel van wederzijdse verbintenissen, niet zelden gespreid over een lange periode zodat een herstel in de oorspronkelijke toestand praktisch moeilijk haalbaar wordt. Hieraan kan desgevallend tegemoet worden gekomen via het uitspreken van een gedeeltelijke nietigheid of het toekennen van een herstel bij equivalent.
Indien echter een overeenkomst in zijn geheel nietig wordt verklaard kan deze, voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. Eens de nietigheid van de volledige overeenkomst wordt vastgesteld kan een partij bij de overeenkomst hieruit dus geen rechten meer putten. De vernietiging van een volledige overeenkomst verzet er zich bijgevolg ook tegen dat een schadebeding na vernietiging uitwerking krijgt.
Toch leidt een nietigverklaring niet noodzakelijk tot het uitwissen van de uitvoering die de overeenkomst in het verleden kende. Een partij kan in dat geval weliswaar de teruggave van haar prestaties vorderen en de rechter kan in voorkomend geval deze vordering toestaan zonder de andere partij te veroordelen tot teruggave met toepassing van het adagium ‘in pari causa’.
In een arrest van 7 november 2019 (RW 2020-21, 900, noot S. Meys, “Een nietigheidssanctie op maat bij de miskenning van een stedenbouwkundige vergunning”) besliste het Hof van Cassatie, dat een – ongeoorloofde – overeenkomst in stand blijft, behalve als de wet zich hiertegen verzet, indien de ongeoorloofdheid (Zie L. Cornelis, Kanttekening RW 2020-2021, 1431 zie ook Antwoord van E. Dirix op de kanttekening van Ludo Cornelis, RW 2020-2021, 439).
Nietigheid en teruggave - Sanctie van een nietige (absoluut of relatief) rechtshandeling.
Quod nullum est nullum producit effectum
Een nietige overeenkomst wordt ex tunc ontbonden waarbij de 2 partijen aan mekaar dienen terug te geven wat zij ingevolge de overeenkomst hebben gekregen. «ex tunc» betekent dat de nietigheid niet enkel ingrijpt voor de toekomst, maar ook in het verleden.
Indien de teruggave in natura niet mogelijk is geschiedt zij in equivalent (ten belope van de waarde). Indien door de teruggave geen volledige schadevergoeding bekomen werd kan een aanvullende schadevergoeding worden bekomen.
Anders dan de bevestiging heeft de nietigheid wel uitwerking ten aanzien van derden.
Uitzondering op het strikte principe tot volledige wederzijdse teruggave ingevolge nietigheid:
- art. 549.B.W. geen verplichting tot teruggave van de vruchten voor de contractant ter goeder trouw
- art. 1681 B.W. bij benadeling.
- art. 1312 B.W. teruugaveplicht ten belope van verrijking ten aanzien van onbekwamen;
- matiging van de teruggave plicht door de rechter;
- wettelijke bepaling die de uitwerking van een nietige bepaling in een overeenkomst beperkt tot de desbetreffende nietige bepaling;
- contractuele bepaling die het lot van de overeenkomst regelt bij een nietige bepaling;
- indien de determinerende bedoeling van de partijen bij de contractsluiting niet de nietige bepaling betreft dan is enkel de nietige bepaling nietig en blijft de rest van het contract overeind. Maar indien de nietige bepaling de essentie van het contract uitmaakt en dus determinerend was om het contract in te roepen dan geldt de volledige restitutieplicht.
Dwingend recht en aanvullend recht
Dwingend recht is geen synoniem van absolute nietigheid en aanvullend recht geen synoniem van relatieve nietigheid. Deze begrippen staan volledig los van mekaar.
Bepalingen van dwingend recht leiden daarom niet steeds tot een absolute nietigheid maar kunnen gesanctioneerd worden door een relatieve nietigheid.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
J.V. en E.N. t/ R.V. en M.C. Feiten Eisende partijen zijn de eigenaars van een woning te Herselt, (...). Zij verklaren dat zij deze, na de aankoop door hen, volledig hebben gerenoveerd…
S. en M. t/ D. en A. ... 2. Feiten Op 14 juni 2013 betekent L.A., plaatsvervangend gerechtsdeurwaarder in vervanging van K.D., een dwangbevel aan mevr. M. tot betaling van een som van…
S. en M. t/ D. en A. ... 2. Feiten Op 14 juni 2013 betekent L.A., plaatsvervangend gerechtsdeurwaarder in vervanging van K.D., een dwangbevel aan mevr. M. tot betaling van een som van…
BVBA M.P.L. Dr. V. t/ NV V.M.S. en VZW M. ... 2. Voorafgaande rechtspleging SA V. heeft in februari 2010 een Europees betalingsbevel laten uitvaardigen tegen VZW M. voor de betaling van 6.930,61…
In zake: De prejudiciële vraag betreffende artikel 4 van het koninklijk besluit van 18 november 1996 “houdende invoering van een sociale verzekering ten gunste van zelfstandigen, in geval van faillissement…
Nr. C.12.0332.F NATIONALE MAATSCHAPPIJ VAN DE BELGISCHE SPOORWEGEN nv, tegen 1. M. D., 2. C. J., 3. A. J., 4. J. D., I. RECHTSPLEGING VOOR…
Nr. C.12.0344.F GEMEENSCHAPPELIJK MOTORWAARBORGFONDS, tegen 1. V. L., 2. M. D., 3. M. L., I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep…
Nr. C.12.0128.N ZEEMAR nv, met zetel te 8380 Zeebrugge, Koggestraat 21, eiseres, tegen 1. AXA BELGIUM nv, met zetel te 1170 Watermaal-Bosvoorde, Vorstlaan 25, 2. HDI GERLING VERZEKERINGEN nv…
Nr. P.13.0285.F I. FEDERALE VERZEKERING, cvba, tegen 1. F. D., 2. M. D., 3. S. J., 4. AXA BELGIUM nv, II. 1. L. G., 2. A. G.,tegen 1. M…
Nr. P.13.1629.N W F M D V, beklaagde, eiser, I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank te Veurne…
AR nr. C.13.0224.F B.D.C. en P.D.C. t/ Vennootschap van Engels recht A.E.G.L. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een arrest van 25 september 2012 van het Hof van Beroep…
Nr. P.13.1629.N W F M D V, beklaagde, eiser, I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank te Veurne van…
AR nr. C.13.0451.N J.V. t/ NV A.I. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een vonnis in hoger beroep van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Dendermonde van 15 november…
J V, eiser, tegen AG INSURANCE nv, met zetel te 1000 Brussel, Emile Jacqmainlaan 53, verweerster. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de rechtbank van eerste…
Nr. C.13.0453.N CRELAN nv, met zetel te 1070 Anderlecht, Sylvain Dupuislaan 251, eiseres, tegen A. V. S., verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen…
C.M. t/ NV C.I. en J.M. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen een vonnis in hoger beroep van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Antwerpen van 14 mei…
Arrest nr. 148/2015 Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij vonnis van 16 oktober 2014 (...), heeft de Politierechtbank Henegouwen, afdeling Charleroi, de volgende prejudiciële vraag gesteld: “Zijn art. 871 Ger.W., geïnterpreteerd in…
De wettelijke regels over een bijzondere overeenkomst zijn van toepassing als een overeenkomst voldoet aan de wettelijke omschrijving van een bijzondere overeenkomst. Partijen hoeven dus in de overeenkomst niet expliciet…
naamvalEnkelvoudMeervoud Case / Genderman./vrouw..onzijdigman./vrouw.onzijdig nominatief solvens solvens solventēs solventia genitief solventis solventis solventium solventium datief solventī solventī solventibus solventibus accusatief solventem solvens solventēs solventia ablatief solventī solventī solventibus solventibus vocatief solvens solvens solventēs solventia
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade veroorzaakt…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
D.B.... Ten gronde 1. Zowel voor de eerste rechter als thans voor het hof werpen Pierre D.B. en Jozef D.B. (grotendeels) de niet-ontvankelijkheid op van de vorderingen van V.M. en de dochters…
Gekwalificeerde of zware diefstal = een misdaad, maar toch wordt deze gecorrectionaliseerd. Het betreft hier diefstallen met verzwarende omstandigheden van braak, inklimming of valse sleutels. Diefstal d.m.v. braak uittreksel uit het…
middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
De termijn van dagvaarding is de termijn tussen de betekening van de dagvaarding of de kennisname van het inleidend exploot en de inleidende zitting. De wet voorziet uitdrukkelijk in een…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Rechtspraak: • Raad van State,12e Kamer – 9 juni 2009, RW 2010-2011, 25: Samenvatting: Wanneer het bestuur voornemens is ten aanzien van een bestuurde een maatregel te nemen die…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
De bestuurder in een bvba wordt ‘zaakvoerder’ genoemd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de statutaire zaakvoerder en de niet-statutaire zaakvoerder. Zoals zijn naam aangeeft, wordt een statutaire zaakvoerder in…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules
Bij betaling wordt de inhoud van het digitale product onmiddellijk toegankelijk gemaakt. De klant gaat er mee akkoord dat dit betekent dat zijn herroepingsrecht komt te vervallen.
Modellen zijn indicatieve hulpmiddelen bij het vervullen van formaliteiten. Zij worden aangeboden zonder waarborg op volledigheid of juistheid. Het gebruik ervan geschiedt op risico van de gebruiker zonder garanties van de auteur of de uitgever. Bij modellen dagvaarding en verzoekschriften dient voor de natuurlijke personen steeds het rijksregister vermeld van de eisende partijen en verzoekers.