De familierechter dient op grond van art. 12 van het Kinderrechtenverdrag een passend belang te hechten aan de niet-gemanipuleerde mening van dat kind.
Het hoorrecht is ingeschreven in artikel 931 van het Gerechtelijk Wetboek, en vult aldus artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake de rechten van het kind in. Dat artikel stelt dat iedere minderjarige zijn mening mag uiten in iedere juridische of administratieve procedure die hem aanbelangt.
De rechter luistert in het kader van het hoorrecht met aandacht niet naar dat wat het kind zegt te willen maar naar de reden waarom kinderen iets willen. Maar dit betekent niet dat de rechter een beslissing dient te nemen volgens de mening van het kind.
Het Hof van Cassatie formuleert dit als volgt:
"Het recht van het kind om zijn mening te uiten in alle aangelegenheden die het kind betreffen, waarbij aan die mening passend belang wordt gehecht in overeenstemming met zijn leeftijd en maturiteit, gewaarborgd door art. 12.1 Kinderrechtenverdrag en art. 22bis, tweede lid, Gw., wordt niet miskend door de loutere omstandigheid dat de rechter in een aangelegenheid die het kind betreft, niet oordeelt volgens de mening die dat kind heeft geuit."
Artikel 931 van het Gerechtelijk Wetboek voorziet dat een de minderjarige die over het vereiste onderscheidingsvermogen beschikt, in elk geding dat hem betreft, op zijn verzoek of op beslissing van de rechter, kan worden gehoord door de rechter of door de persoon die deze aanwijst, zonder dat de partijen bij dat onderhoud aanwezig zijn.
Deze regeling, die het hoorrecht genoemd wordt, betreft een facultatieve mogelijkheid voor het horen van de minderjarige : het initiatief hiervoor kan zowel van de minderjarige zelf uitgaan als van de rechter. Indien de rechter beslist om de minderjarige te horen, kan deze evenwel weigeren. Indien het initiatief uitgaat van de minderjarige, kan de rechter slechts weigeren het kind te horen bij een speciaal gemotiveerde beslissing, uitsluitend gegrond op het feit dat de minderjarige niet over het vereiste onderscheidingsvermogen beschikt.
Daarnaast voorziet de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming in artikel 56bis dat de jeugdrechter verplicht is om elke minderjarige die de leeftijd van twaalf jaar heeft bereikt op te roepen in burgerlijke geschillen die verband houden met het ouderlijk gezag, het beheer van de goederen van de minderjarige, de uitoefening van het bezoekrecht of de aanwijzing van een toeziend voogd.
In tegenstelling tot artikel 931 van het Gerechtelijk Wetboek betreft het hier een oproepingsplicht, waarop geen uitzondering mogelijk is, en wordt de minimumleeftijd van twaalf jaar als criterium gehanteerd. De jeugdrechter heeft wel steeds de mogelijkheid om een minderjarige onder de leeftijd van twaalf jaar te horen indien hij dit aangewezen acht (artikel 51, eerste lid, van de jeugdbeschermingswet).
Bij arrest van 1 maart 2006 besliste het arbitragehof: "Het recht op eerbiediging van het privéleven en gezinsleven omvat tevens het recht voor een kind te worden verzocht deel te nemen aan een rechtsgeding in verband met de betwisting van de beslissing van een overheid die gevolgen heeft voor zijn gezinsleven (art. 6 EVRM).
Hoorrecht en het recht van de minderjarige om procespartij te zijn
Antwerpen (3e k.) 24 maart 2004, NjW 2004, afl. 85, 1100, noot VERSCHELDEN, G.; R.W. 2005-06, afl. 33, 1310.
Minderjarigen zijn principieel rechtsonbekwaam.
Niet ontvoogde minderjarigen kunnen principieel enkel in rechte optreden via hun wettelijke vertegenwoordigers zoals hun ouders of voogd.
Dit principe is niet strijdig met art. 6 E.V.R.M., omdat de belangen van de minderjarige kunnen behartigd worden door hun wettelijke vertegenwoordigers.
Vrijwillige tussenkomst is niet ontvankelijk, aangezien het hoorrecht, zoals in deze bijdrage toegelicht voldoende waarborgen biedt om de rechten van het kind conform de internationale rechtsregels te waarborgen voldoende zonder dat de kinderen procespartij worden.
De rechter kan het hoorrecht weigeren wanneer hij vaststelt dat de kinderen niet beschikken over een vrij oordeelvermogen, dat kan beïnvloed zijn door één van beide ouders zoals dit kan blijken uit de houding van de ouders, maar ook uit de houding van de kinderen (die bv. ten aanzien van één van de ouders in het verleden reeds ongegrond gebleken klachten neerlegden). De weigering kan ook gemotiveerd worden wanneer de kinderen reeds voldoende gehoord werden onder meer in het kader van diverse deskundigenonderzoeken.
Volgens de gevestigde rechtsleer mag de rechter echter geen rekening houden met vertrouwelijke informatie tijdens de uitoefening van het hoorrecht omwille van de rechten van verdediging van de ouders. E. Merckx stelt evenwel dat de rechten van verdediging van de ouders niet absoluut zijn en dienen afgewogen tegen de rechten en het belang van het kind.
De rechter beschikt volgens Merckx over verschillende opties bij de weging van de onderscheiden belangen, en motiveert zijn finale keuze voor een van die opties het best in het kader van de bijzondere motiveringsplicht inzake beslissingen omtrent ouderlijk gezag, verblijf en contact:
1) volledige vertrouwelijkheid i.v.m. de mening van de kinderen in uitzonderlijke situaties mits motivering van de uitspraak waarbij wel degelijk rekening gehouden wordt met de vertrouwelijke informatie;
2) gedeeltelijke vertrouwelijkheid mits motivering van de uitspraak, waarbij rekening wordt gehouden met de vertrouwelijke informatie;
3) geen vertrouwelijke informatie vermelden, maar opteren voor een samenvatting van het gesprek;
4) letterlijke weergave van het gesprek waarbij geen rekening wordt gehouden met de vertrouwelijke informatie, mits motivering van de uitspraak en het informeren van het kind.
(MERCKX, E., Vertrouwelijke informatie bij het horen van minderjarigen in zaken van gezag en verblijf of contact: schending van de rechten van verdediging of in het belang van het kind?, T.Fam. 2019, afl. 7-8, 203-213, Jurabibliotheek)
Het Hof van cassatie verwoorde het verschil tussen het hoorrecht en het (niet bestaande recht van het kind om als partij op te treden als volgt:
Noch de artt. 3, 9 en 12 IVRK, noch art. 8 EVRM of art. 22bis van de Grondwet vereisen dat het minderjarige kind in de gelegenheid wordt gesteld als partij tussen te komen en een vordering in te stellen in geschillen tussen zijn ouders aangaande de uitoefening van het ouderlijk gezag over zijn persoon, de verblijfsregeling of de uitoefening van het recht op persoonlijk contact door de ouder die niet het ouderlijk gezag uitoefent. Wat betreft geschillen tussen de ouders betreffende de organisatie van de verblijfsregeling van hun kinderen en de uitoefening van het recht op persoonlijk contact, wordt niet afgeweken van de handelings- of procesonbekwaamheid van de minderjarige. De minderjarige kan in een dergelijk geschil niet als partij tussenkomen en kan geen vordering instellen.
Wanneer een vermeende schending van de artt. 10 en 11 van de Grondwet betrekking heeft op een leemte in de wetgeving, dient het Hof slechts een prejudiciële vraag te stellen aan het Grondwettelijk Hof wanneer het vaststelt dat de rechter, in voorkomend geval, in staat is deze leemte te verhelpen zonder tussenkomst van de wetgever. De aangeklaagde ongelijke behandeling in zoverre de minderjarige niet zelf en zelfstandig kan optreden in geschillen tussen zijn ouders die zijn verblijfsrecht tot voorwerp hebben, terwijl de minderjarige wel procesbekwaamheid heeft in jeugdbeschermingsmaatregelen waarin maatregelen worden genomen die zijn verblijfsrecht raken, gesteld dat het Grondwettelijk Hof zou oordelen dat zij de artt. 10 en 11 van de Grondwet schendt, zou door de rechter niet verholpen kunnen worden zonder miskenning van het grondwettelijk rechtsbeginsel van de scheiding der machten.
De exceptie van ontoelaatbaarheid van de tussenkomst van een minderjarig kind in een geschil tussen zijn ouders betreffende de organisatie van de verblijfsregeling van het kind en de uitoefening van het recht op persoonlijk contact, strekt niet ertoe de minderjarige toe te laten zijn wettelijke vertegenwoordiger of een voogd ad hoc te laten tussenkomen, en is dus geen opschortende exceptie.
Krachtens art. 1004/1, § 5 Ger.W. kan de rechter bij een met redenen omklede beslissing toestaan dat het onderhoud met de minderjarige plaatsvindt in aanwezigheid van een vertrouwenspersoon. De mogelijkheid dat de minderjarige vergezeld wordt, houdt niet in dat een advocaat aan de minderjarige bijstand verleent tijdens het onderhoud.
zie ook: De procespositie van de minderjarige in het jeugdrecht
Voor de bijlage en het model van de brief die aan de minderjarige wordt gestuurd (KB 17 juli 2024 versie conform staatsblad 28/08/2024) klik hier
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
... B. Feiten 2. Geschil 5. De eisende partijen zetten uiteen dat het hen in april 2022 duidelijk werd dat de VZW, samen met de Franstalige beroepsorganisaties, de Nederlandstalige aandeelhouders wou uitsluiten uit…
AG S.I.A. AG t/ BV H.F. ... De feiten 6.- Het gezin D.S. bestaande uit vijf personen, beschikte over een bevestigde boeking van de vlucht van Brussels National Airport (BRU) naar OR Tambo…
Uittreksel uit het (nieuw) BW “Art. 5.174. Beginsel Schuldvorderingen zijn vatbaar voor overdracht, tenzij de wet of de aard en strekking ervan zich daartegen verzet. De overdracht van een schuldvordering in strijd met…
Nr. C.23.0214.NSTAD LEUVEN, vertegenwoordigd door haar College van burgemeester en schepenen, met zetel te 3000 Leuven, Professor Roger Van Overstraetenplein 1, ingeschreven bij de KBO onder het nummer 0207.521.503,eiseres,tegenVANGROOTLOON T&O…
Nr. P.23.1697.NM. S. R.,beklaagde, aangehouden om andere redenen,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Oost-Vlaanderen, afdeling Gent, van 20…
Nr. P.23.1668.NT. K.,beklaagde,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 8 november 2023.De eiser voert in een…
K.A. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 25 oktober 2023. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Middel 1. Het middel voert schending aan…
J.G.F.L.V. 1. Het vermoeden van artikel 67bis Wegverkeerswet Hoofdstuk IVbis van de wet van 16 maart 1968 Wegverkeerswet handelt over de identificatie van de overtreder. Wanneer een overtreding van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten is begaan met een…
(…) I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 20 november 2014. De eiseres voert in een memorie…
AR nr. P.22.1683.N K.M.L. V.D.B. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de correctionele rechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen, van 18 november 2022. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste…
B.E.F. I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de Nederlandstalige correctionele rechtbank Brussel van 2 november 2023. ... II. Beslissing van het hof Beoordeling Eerste middel 1. Het middel voert schending…
Nr. C.23.0118.N1. AYVAZ SINAI ÜRÜNLER SANAYI VE TICARET Ltd., vennootschap naar Turks recht, met zetel te Karaköy/Beyoglu, Istanbul (Turkije), Necatibey Caddesi Ayvaz Han, NO 77 KAT 4,2. AYVAZ, vennootschap naar…
tekst arrest AR nr. C.22.0396.N Gemeente Aalter t/ VZW Bescherm bomen en natuur I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent van 25 maart 2022. Raadsheer Sven…
Kort geding Tekst vonnis (M.T./Belgische Staat) (…) 1. Feiten en procedurevoorgaanden 1. De heer T. (eiser) werd op 26 januari 2016 aangehouden door de onderzoeksrechter te Tongeren wegens feiten die heden worden gekwaliiceerd…
Stad Genk t/C.M. Motivering De schadeloosstelling inzake onteigening is een geheel van herstel- en vergoedingsmiddelen die erop gericht zijn de benadeelde te plaatsen in de toestand waarin hij zou zijn gebleven of…
tekst arrestRijksdienst voor arbeidsvoorziening t/ A. en Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen ... De verklaring van derde-beslagene van 27 oktober 2021 is tijdig, volledig en nauwkeurig. Zij beantwoordt aan de wettelijke vereisten. De eerste rechter heeft…
Nr. P.23.1357.NE.H.B.,inverdenkinggestelde, aangehouden,eiser,I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOFHet cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent, kamer van inbeschuldigingstelling, van 28 september 2023.II. BESLISSING VAN HET…
Rechtspraak Arbeidshof, Antwerpen, 22/11/2011, juridat Abstract: Overeenkomstig vaststaande cassatierechtspraak is hoger beroep tegen een vonnis waarbij de geadieerde rechter zich onbevoegd heeft verklaard slechts mogelijk nadat de als bevoegd aangewezen rechter een…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Gekwalificeerde of zware diefstal = een misdaad, maar toch wordt deze gecorrectionaliseerd. Het betreft hier diefstallen met verzwarende omstandigheden van braak, inklimming of valse sleutels. Diefstal d.m.v. braak uittreksel uit het…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
D.B.... Ten gronde 1. Zowel voor de eerste rechter als thans voor het hof werpen Pierre D.B. en Jozef D.B. (grotendeels) de niet-ontvankelijkheid op van de vorderingen van V.M. en de dochters…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules