« De polygraaftest », wordt gedefinieerd in artikel 112duodecies van het .wetboek van strafvordering.
Het Koninklijk Besluit van 28 juni 2021 tot uitvoering van artikel 112duodecies van het .wetboek van strafvordering regelt onder meer de minimale informatie die in het proces-verbaal van toestemming moet worden opgenomen en legt de vereisten vast waaraan de polygraaf dient te voldoen.
Zie ook: Gezamenlijke omzendbrief van de Minister van Justitie en de Minister van Binnenlandse Zaken betreffende het gebruik van de polygraaf in de strafrechtspleging van 22 april 2022 (B.S. 06/07/2022)
De polygraaftest, ook bekend als de « leugendetector », wordt in die bepaling gedefinieerd als « een bijzondere techniek van politionele ondervraging die audiovisueel wordt opgenomen waarbij middels een psychisch-fysiologische procedure de waarachtigheid van verklaringen wordt nagegaan door registratie van fysiologische parameters aan de hand van grafieken » ( § 1).
Krachtens de voormelde bepaling kan de procureur des Konings of de onderzoeksrechter, wanneer er ernstige aanwijzingen zijn dat strafbare feiten een misdaad of een wanbedrijf uitmaken, aan de verdachte, de getuige of het slachtoffer voorstellen zich aan een polygraaftest te onderwerpen.
De voormelde personen kunnen ook zelf om een polygraaftest verzoeken ( § 2).
Er kan geen polygraaftest worden afgenomen van zwangere vrouwen, minderjarigen beneden de leeftijd van zestien jaar en personen binnen achtenveertig uur te rekenen vanaf hun effectieve vrijheidsbeneming ( § 3).
Het afleggen van de polygraaftest gebeurt op vrijwillige basis en kan enkel doorgang vinden indien de betrokkene toestemt met kennis van zaken. De test kan te allen tijde worden onderbroken ( § 4).
De persoon die aan een polygraaftest wordt onderworpen, heeft recht op bijstand van een advocaat, die erin bestaat dat de advocaat aanwezig kan zijn bij het voorlezen en ondertekenen van het proces-verbaal van toestemming en zowel de voorbereiding als het feitelijke verloop van de polygraaftest kan volgen in de volgkamer ( § 6).
Wanneer tijdens of naar aanleiding van de polygraaftest spontaan wordt overgegaan tot bekentenissen, wordt de polygraaftest onmiddellijk stopgezet en wordt overgegaan tot een verhoor ( § 9). De resultaten van de polygraaftest mogen alleen in aanmerking worden genomen als ondersteunend bewijs van andersoortige bewijsmiddelen ( § 10)
Een leugendetector bestaat eigenlijk niet. Er is geen enkel toestel dat waarheid van leugen kan onderscheiden. Er bestaat wel zoiets als een polygraaf. Dit is een toestel waarmee stress wordt gemeten bij een ondervraging. Het is echter ten zeerste de vraag welke conclusies men uit deze testen kan afleiden, nu elke ondervraging, zelfs van onschuldigen stress met zich meebrengt.
In een stuk van Shakespeare beschuldigde Othello zijn vrouw van ten onrechte van bedrog. Deze beschuldiging maakte haar angstig en in deze angstige reactie vond Othello het bewijs van haar schuld.
Dit wordt thans de Othello fout geheten en precies op deze fout is de gehele leugendetectie gesteund.
Wie de waarheid vertelt kan in hoge mate stress hebben zeker wanneer deze waarheid confronterend is of noodzakelijk is om onschuld aan te tonen van een ernstig feit waarvan men verdacht wordt. Wie liegt kan evenzeer in grote mate stress hebben. De polygraaf meet geen waarheid maar stress. De polygraaf zal dus zeer veel onschuldigen als schuldig aanmerken.
Wie faalt in de polygraaftest zal steeds een zwijm van schuld over zich trekken. Er dient rekening gehouden met foutmarges tot 40 %. Sommige bronnen die de polygraaf hardnekkig verdedigen, spreken over foutmarges van 10 tot 20%. Dit betekent dus dat 1 tot 2 op tien onschuldigen door de polygraaf als SCHULDIG worden "gemerkt". De gevolgen hiervan zijn catastrofaal. Niet alleen wordt door de rechtbank geen absolute waarheid maar toch een belangrijke aanwijzing gekoppeld, die tot een veroordeling kan leiden, maar bovendien zal bij een valse positieve test, vaak onder verhoogde druk ondervraagd worden en gaat de ondervrager zelfs onbewust een tunnelvisie ontwikkelen. Het eerste kan leiden tot valse bekentenissen, het tweede tot het niet of onvoldoende onderzoeken van andere pistes, met als gevolg een conclusie van schuld omdat de test het zo heeft aangetoond.
Wetenschappelijk bewijs over de betrouwbaarheid van de test is nooit bewezen. Stress kan weliswaar tot op een zeker niveau gemeten maar het causaal verband tussen liegen en stress is noch absoluut, noch uitsluitend. Stress wordt mee-bepaald door voorgeschiedenis, karakter, omgeving, manier van vragen stellen, angst, gezondheid, comfort(gevoel). De test wordt ook beïnvloedt door het persoonlijk geloof of ongeloof in de test door zowel de ondervrager als de ondervraagde. Waarover zelfs nooit een placebo-onderzoek de bewijswaarde van de test kon bevestigen.
Overigens wringen de testen met het vermoeden van onschuld en met het verbod op zelfincriminatie.
De testen worden vaak gebruikt in geweldmisdrijven en zedenfeiten, in de regel wanneer de ondervragers in bewijsnood verkeren, of (voornamelijk in zedenfeiten) waar het het ene woord tegen het andere is.
Gelet op de onbetrouwbaarheid van de polygrafie (de zogenaamde leugendetectie) heeft het Amerikaans hooggerechtshof van de Verenigde Staten beslist dat resultaten van een polygraaftest nooit voorgelegd mogen worden in strafzaken.
België is één van de weinige landen die deze hoogst onbetrouwbare test wordt toegelaten en waar de resultaten voor de rechtbank mogen worden gebruikt.
Wij weigert aan een dergelijke test deel te nemen, maakt zich de facto verdacht. Het is dus niet verstandig om aan een dergelijke test deel te nemen.
Op internet staan tips te vinden om de test te misleiden. Sommige tips werken, sommige tips zijn waardeloos. Eigenlijk hoort een polygraaftest niet thuis in een rechtstaat.
Het gebruik van de leugendetector werd geregeld door een vertrouwelijke Omzendbrief COL 3/2003 van het College van Procureurs-Generaal en de Minister van Justitie van 6 mei 2003.Sinds 1 januari 2021 wordt de polygraaftest geregeld door art. 112 duodecies Wetboek strafvordering
Principes van voormelde omzendbrief:
- op voorstel van de gerechtelijke overheid of de betrokkene
- vrijheid van de betrokkene om te weigeren
- de betrokkene kan op elk moment de test laten stopzetten
- algemene verhoorbepalingen blijven gelden
- bepalingen inzake audiovisueel verhoor (art. 112ter Sv) is toepasselijk
- aldus dient de polygraaftest steeds opgenomen en gefilmd worden
De inhoud van de omzendbrief is niet bindend
Krachtlijnen van de omzendbrief
Het akkoord van de betrokkene dient vrij te zijn. Dit wil zeggen vrij van druk en beloftes. De instemming moet met kennis van zaken worden gegeven, waarbij de betrokkene duidelijk dient geïnformeerd te worden over de wetenschappelijke waarde, de werking en de relativiteit van de test. Aan de gedachte mag niet wijs worden gemaakt dat de polygraaf gedachten kan lezen of dat deze onfeilbaar is. Daarom voorziet de omzendbrief ook dat aan de betrokkene dient gemeld dat hij een advocaat mag raadplegen, ook al wordt deze vraag niet op het standaardaanvaardingsformulier vermeldt.
Het voorstel tot polygraaftest impliceert dat op het te ondertekenen formulier nogmaals duidelijk wordt gewezen op het zwijgrecht.
Een leugendetector mag niet zomaar gebruikt worden. Er dient rekening gehouden met de principes van proportionaliteit en subsidiariteit, waardoor de leugendetector enkel voor de zwaarste misdrijven mag worden voorgesteld.
De omzendbrief COL3/2003 laat de bewijswaarde van de polygraaftest aan de rechter over. De leugendetectie kan nooit het doel of het eindpunt zijn van het onderzoek. De bewijzen zullen dienen aangevuld worden met overige elementen.
Let dus goed op. Het is perfect mogelijk dat er tegen u aanwijzingen van schuld bestaan, die vaak niet meer zijn dan loutere toevalligheden, terwijl u niet alleen onschuldig bent maar ook wanhopig probeert uw onschuld te bewijzen, waardoor u instemt met een leugendetectie of deze gaat voorstellen. Onthoud dat het zeer goed mogelijk is dat deze test, ook al bent u onschuldig, voor u nadelig uitvalt en zou laten uitschijnen dat uw verklaringen over uw onschuld wijzen op leugens, ook al is dit niet het geval. Onthoud dat u dan maanden in voorhechtenis zou kunnen doorbrengen en later op basis van de innerlijke overtuiging van de rechter schuldig verklaard.
De waarde van de polygraaftest is niet meetbaar
Zij die bewijs menen te kunnen leveren bij het onderscheiden van waarheid en leugen doen dit middels onechte misdrijven en onechte beschuldigingen die losgekoppeld zijn van de emoties die gepaard gaan met echte beschuldigingen en echte misdrijven. Zo meten die testen met van deproefpersoon wanneer deze gevraagd wordt ofwel te liegen ofwel de waarheid te vertellen. Bijvoorbeeld wordt aan de persoon gevraagd uitdrukkelijk te liegen (of de waarheid te vertellen) over de waarde van een getrokken speelkaart, waarna aan de hand van de test de onderzoeker gaat uitmaken wanneer de waarheid en wanneer de leugen werd verteld. Dit soort spelletjes die veel weg hebben van goocheltruc's van illusionisten vertrekken vooreerst van de wetenschap bij de onderzoeker dat de ondervraagde de ene keer de waarheid en de andere keer een leugen zal vertellen en zijn nooit gekoppeld aan echte vrees voor vervolging van een schuldige of onschuldige, laat staan aan schuldinzicht.
Methodiek van de controlevragen-techniek middels de polygraaf
Deze techniek vertrekt vanuit de veronderstelling dat een lichaam anders reageert wanneer het een leugen vertelt in plaats van de waarheid.
De vragen dienen beantwoord met ja of nee en getoetst aan een reeks controle vragen waarbij het waarheidsgehalte van het antwoord door de ondervrager vooraf gekend is (voorbeeld va controlevragen:
- is het vandaag woensdag?
- zijn we momenteel in België
- bent u mijnheer X
of zelfs:
- heeft u in uw leven ooit iets gestolen/gelogen.
Bij deze vragen worden dan de lichamelijke reacties gemeten en vergeleken met vragen in verband met het misdrijf zelf (vb. Heeft u Mevrouw X. verkracht?)
Methodiek kennis van de schuldige middels de polygraaf
Middels deze testtechniek worden aan een verdachte een reeks meerkeuzevragen worden gesteld waarbij één van de vragen een juist antwoord is in relatie tot het misdrijf en waarbij verondersteld wordt dat de ondervraagde bij het vermelden van de juiste keuzeoptie door de ondervrager een verhoogde stressreactie zal tonen. Voorbeeld bij een moord onderzoek waarbij de verbalisanten weten dat de persoon in de borst werd neergestoken, wordt aan de ondervraagde gevraagd of hij weet of de verdachte werd neergestoken in de rug, de bost, de buik of de nek, waarbij dus wordt verondersteld dat de "schuldige" dader die weet waar het slachtoffer werd gestoken, een verhoogde stress zal vertonen bij de vraag "in de borst?". Voorwaarde is natuurlijk dat de ondervraagde geen voorkennis heeft. Probleem hierbij is dat de verhoogde stress niet alleen gekoppeld kan zijn aan de kennis van de persoon over het misdrijf maar ook met zijn eigen ervaringen of waarnemingen die los kunnen staan van de feiten zelf.
SCAN techinek
Een alternatief van de polygraaf is de SCAN techniek. (A.SAPIR, Thecourse on Scientific Content Analysis(SCAN),Laboratory for scientific interrogation,Phoenix,Arizona,2006,52..
Met deze techniek wordt een persoon de vraag gesteld om eigenhandig zijn verklaring te schrijven. De verhoorder mag geen enkele vraag stellen. Hierdoor is de factor ‘suggestiviteit’ uitgesloten. Hierna wordt de tekst geanalyseerd waarbij gezocht wordt aan de hand van vooraf vastgelegde criteria naar hotspots. Dit zijn kritische punten op basis waarvan vragen worden gesteld voor het daaropvolgend traditioneel verhoor. Deze hotspots zijn niet de klassieke 7" W - vragen", maar betreffen open niet-suggestieve vragen. De hotspots zijn punten waarop moet worden doorgevraagd met oog op waarheidsvinding. Hierbij is het de bedoeling dat liegende verdachten de moed verliezen of zichzelf vastkletsen.
| Indien u gevraagd wordt een polygraaftest te ondergaan en u bent onschuldig, weiger dan steeds. U kan dit motiveren door deze pagina af te drukken en als motief van uw weigering hiernaar verwijzen. Bent u schuldig en zijn er tal van aanwijzingen tegen u, dan kan u nog steeds verwijzen naar uw zwijgrecht en uw recht verleend door de wet om niet aan de polygraaf mee te werken. Maar weet anderzijds dat wanneer u dan een resultaat bekomt waarbij de polygraaftest wijst op uw onschuld de onderzoekers en het gerecht met de handen in het haar zitten. Indien u toch bereid zou zijn een polygraaftest te aanvaarden, raadpleeg dan steeds voorafgaandelijk een advocaat |
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Wettelijke bepalingen met betrekking tot de burgerlijke stand: uittreksel uit het burgerlijk wetboek (na de modernisering en informatisering van de burgerlijke stand in gevolge de wet van 18 juni 2018 : TITEL…
Sw. 1867Een verschoningsgrond, is onder de gelding van het Sw 1867 een wettelijk voorziene reden waardoor er bij de toemeting van de straf sprake kan zijn een strafvermindering of totale…
Commentaar: In art. 356 Sw. 2024 wordt de strafbaarstelling van artikel 433bis van het Strafwetboek 1867 hernomen. De terminologie werd herzien om rekening te houden met de bevoegdheden van de gefedereerde…
Art. 354 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aantasting van de vrije uitoefening van een eredienst stelt: “De aantasting van de vrije uitoefening van een eredienst is het opzettelijk: 1° door…
Uittreksel uit het strafwetboek 1867: Misdrijven betreffende het geheim van privé-communicatie en -telecommunicatie. <Ingevoegd bij W 1994-06-30/49, art. 2; Inwerkingtreding : 03-02-1995> Art. 314bis. <Ingevoegd bij W 1994-06-30/49, art. 2; Inwerkingtreding :…
Nr. P.11.0098.N L. T. J. P., beklaagde, eiser, tegen A. P. L, burgerlijke partij, verweerster. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Antwerpen, correctionele kamer, van 15 december…
Tekst vonnis O.M. en V. S. / D. G. TENLASTELEGGING(EN) Als dader of mededader in de zin van artikel 66 van het strafwetboek; niet-afgeven van minderjarige kinderen aan rechthebbenden in het kader van een…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Gekwalificeerde of zware diefstal = een misdaad, maar toch wordt deze gecorrectionaliseerd. Het betreft hier diefstallen met verzwarende omstandigheden van braak, inklimming of valse sleutels. Diefstal d.m.v. braak uittreksel uit het…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules