Het verhoor is een vraaggesprek, dat pas aanvangt op het moment dat een onderzoeker met politiebevoegdheid de intentie heeft om hetgeen verklaard wordt door een betrokkene in een onderzoek, in rechte als bewijs te gebruiken en dat daartoe geakteerd wordt in een proces-verbaal. Het doel van het verhoor is de waarheidsvinding door het verzamelen van alle relevante informatie. Het verhoor kan slechts geschieden op de wijze zoals voorzien door de wet. F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 405.
Vaak wordt gebruik gemaakt van de techniek van het voorbereidend verhoor . Dit is een politietechniek waarbij de verdachte op zijn gemak wordt gesteld om hierna gemakkelijker bekentenissen te bekomen. Dit is de zogeheten captatio benevolentiae. Dit voorbereidend gesprek is geen verhoor en mag ook niet oneigenlijk hiertoe gebruikt worden. Wanneer een PV aanvangt met een bekentenis, is het duidelijk dat er een voorafgaand gesprek werd gevoerd dat niet over koetjes en kalfjes werd gesproken maar ook de zaak zelf en dit op een niet beschermde wijze door de bepalingen inzake verhoor. Het wordt hierdoor heel plausibel dat het verhoor voorafgegaan werd door bedreiging of belofte. Door een en ander zouden de rechten van verdediging zijn geschonden. F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 417.
Om de waarheid in het strafrecht aan het licht te brengen, worden politionele recherchetechnieken aangewend.
Om een veroordeling te bekomen is een bekentenis niet noodzakelijk maar zij zal in de praktijk een krachtige aanwijzing van schuld uitmaken die in heel wat gevallen mede bepalend zal zijn voor de innerlijke overtuiging van de strafrechter op grond waarvan hij de schuldvraag beantwoordt.
In dit strafonderzoek wordt derhalve veel aandacht besteed aan het bekomen van een bekentenis van de verdachte middels ondervraging en de hierbij horende ondervragingstechnieken.
Nochtans is de bedoeling van een ondervraging van een verdachte niet alleen het bekomen van een bekentenis. Daarnaast wil een onderzoeker ook informatie bekomen inzake het motief en de wijze waarop het misdrijf werd gepleegd. Deze informatie wordt niet alleen ter vervollediging van het dossier ingewonnen maar ook teneinde informatie te bekomen over verzwarende en verzachtende omstandigheden. Bepaalde werkwijzen (modus operandus) maken bezwarende omstandigheid uit (bvb. gebruik van geweld, diefstal bij nacht, diefstal met valse sleutels, diefstal met braak, voorbedachtheid).
In de regel dient een onderzoek niet alleen ten laste maar ook ten ontlasting gebeuren (à charge en à décharge). Men mag echter niet voorbijgaan aan de prestatiedruk die aanwezig is bij de politionele diensten. Hieronder dient begrepen te worden de drang en de druk om tot resultaten te komen en een misdrijf op te lossen.
Door deze druk gaat een onderzoeker vaak uit van de schuld van de te verhoren persoon waarbij meer aandacht wordt gelegd op de aanwijzingen van schuld dan op de omstandigheden die deze schuld in twijfel brengen. Evenzeer wordt dan ook vergeten aandacht te besteden aan de verzachtende omstandigheden (zoals bvb. de provocatie). Eén en ander kan ook een vaste ondervragingstechniek uitmaken met de bedoeling een zekere druk uit te oefenen om aldus een bekentenis te bekomen.
zie ook: F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 425
WAAROM HEEFT U BIJSTAND VAN EEN ADVOCAAT NODIG
U kan zich laten bijstaan door een advocaat tijdens een verhoor. Indien u hier gebruik van wenst te maken is het hoe dan ook aangewezen dat u voorafgaandelijk aan het verhoor een advocaat raadpleegt.
Een advocaat helpt uw rechten tijdens een verhoor optimaal te garanderen. Deze bijstand is even zeer nuttig wanneer u onschuldig bent en vaak ook wanneer u als getuige wordt gehoord. Het verhoor gaat steeds gepaard met een zekere druk. Deze druk kan onvriendelijk en dreigend zijn, maar des te gevaarlijker wanneer het verhoor gebeurt is een vriendelijke meegaande sfeer. Onder druk zeggen mensen vaak de verkeerde dingen en met een vriendschappelijke bejegening of na beloften of instemmende goedkeuring en begrip vaak verkeerde dingen die nadien nog verkeerder worden geïnterpreteerd. Politiemensen willen een zaak oplossen. In die drang een zaak op te lossen gaan ze soms de waarheid voorbij. Verwarrende, warrige, onvolledige of slecht geformuleerde verklaringen kunnen mensen in grote moeilijkheden brengen. Een advocaat helpt u een gestructureerde verklaring af te leggen en beschermt u tegen eventuele druk of zelfs geweld van de politie. Alles wat u tijdens een verhoor zegt, wordt immers ook opgeschreven in een proces-verbaal en kan gebruikt worden als bewijs.
Maak dus zeker gebruik van dit recht op een advocaat en doe er geen afstand af. U mag uw advocaat vrij kiezen. Hebt u zelf geen advocaat? Zoek via de zoekfunctie hiernaast een advocaat in uw buurt.
WAAROM BEKENT EEN VERDACHTE
Door de aangehouden druk bij de ondervraging willen heel wat verdachten verlost worden van de spanning verbonden aan de ondervraging. Met deze wetenschap wordt de druk bij de ondervraging vaak kunstmatig hoog gehouden. Het gevaar is echter dan men hierdoor bekentenis bekomt die van alle waarheid gespeend blijven.
Wanneer verdachten menen dat een sterk bewijsmateriaal tegen hen voorhanden is, gaan zij vaak tot bekentenissen over. Hiertoe trachten ondervragers de verdachte te confronteren met alle mogelijk bewijsmateriaal veelal echt, soms ook onvolledige of ingebeeld en dit teneinde aldus een bekentenis te bekomen.
Andere verdachten krijgen oprecht spijt en de plotse opwelling om de feiten van zich af te praten door tot bekentenis over te gaan.
Ondervragers gaan vaak uit van een moreel gevoel van de ondervraagde waarop handig wordt ingespeeld om medewerking en bekentenis te bekomen.
De ondervraagde hoopt vaak dat hij door medewerking aan het onderzoek een mildere bestraffing kan bekomen of een voorlopige hechtenis kan tegengaan. Hierop wordt bij ondervragingen vaak ingespeeld. Deze veronderstelling kan terecht zijn, maar is vaak onterecht. Hoe dan ook dient elke ondervraagde te beseffen dat de onderzoeker niets kan of mag beloven.
Compliance effect:
Door sociale druk gedwongen zijn mensen vaak bereid om dingen te zeggen en te doen die hun kennis, moraal of de waarheid indruisen, maar waartoe ze zich verplicht voelen.
Verdachten kunnen een voor zichzelf belastende verklaring afleggen voor zichzelf als dit op korte termijn iets aan hun ondraaglijke situatie verandert. Dit gebeurt bij een verhoor veel vaker dan men denkt, door de uitputtende verhoren, de vermoeidheid, de beloftes (beken en je bent er vanaf) door de dreiging met hechtenis, door de druk van een hechtenis, door het terug naar huis willen gaan, door gebrek aan eten, drinken, verhoor in rokerige slecht belichte lokalen, door agressie tijdens het verhoor.
Een verhoor vertrekt spijtig genoeg meestal met een tunnelvisie, waarbij de verhoorders iets veronderstellen, dan gaan besluiten dat dit zo is en dan alles in het werk zetten om dit te bewijzen met als kers op de taart de bekentenis.
Het geheugen is geen videorecorder.
Sommigen geloven dat een geheugen een soort recorder is waarin nauwkeurig het verleden wordt opgeslagen zoals gezien door de ogen van de persoon. Het geheugen wordt echter gevormd door een aantal organische verbindingen die beïnvloedbaar en wijzigbaar zijn.
Het menselijk geheugen is geen harde schijf van een computer maar een bestand dat voortdurend wordt herschreven, waarin wordt bijgeschreven, gewist, veranderd, door invloeden van buitenaf en van binnen af (bv. door rationaliseren, schuldbesef, ontkenning). De invloed van schuldbesef mag hierbij niet verkeerd begrepen worden. Men kan zich moreel schuldig voelen zonder strafrechtelijk schuldig te zijn, waarbij dit moreel schuldbesef zo zwaar gaat doorwegen waardoor de voorstelling van het gebeurde in het verleden vertekend wordt.
Zo kan een ondervraagde zelf gaan geloven wat er in zijn mond wordt gelegd.
Bij een ondervraging wordt elke ondervraagde geconfronteerd met 2 percepties die duidelijk dienen onderscheiden te worden, namelijk de gebeurtenissen die hij zelf heeft meegemaakt en gebeurtenissen die beschreven worden door de ondervrager. Hierdoor treedt een verwarring op, die zowel de eigen perceptie als het geheugen beïnvloedt.
De ondervraagde wordt derhalve bij een ondervraging voortdurend geconfronteerd met suggestie waardoor het waarheidsgehalte van de verklaringen juist in het gedrang komen.
Suggestie van geloofwaardige boodschappen overgebracht door personen bekleed met autoriteit kan onjuiste herinneringen worden uitlokken.
Suggestie wordt versterkt door het stellen van gesloten vragen, door het herhalen van de vraag hetgeen suggereert dat het eerste antwoord fout was, door situationele omstandigheden.
de suggestibiliteit is ook persoonsgebonden:
- kinderen zijn zeer suggestibel en gevoelig voor de waarheid van een autoriteit (tot 12 jaar)
- hoe intelligenter, des te minder suggestibiliteit (deze regel geldt evenwel niet meer van zodra de gemiddelde intelligentie wordt overschreden)
- vrouwen zouden in minieme mate suggestibeler zijn
- bij zwakke herinnering is men suggestibeler
- "ervaren" accuraatheid is ook van belang: denken dat je slecht geheugen hebt
- lichamelijke en geestelijke conditie ten tijde van verhoor
- verwachtingen over verhoor: denken dat je elke vraag moet beantwoorden maakt je suggestibeler.
Heel wat personen hebben de neiging zichzelf zo positief mogelijk te presenteren, hetgeen het Bogus-pipeline effect wordt geheten. Maar zelfbeschrijvingen onthullen opvattingen en percepties, doch zijn niet altijd nauwkeurig en kunnen zelfs misleidend zijn.
zie ook: voorbereidend verhoor
Wie zwijgt zegt niets en dit is en fundamenteel recht. Niemand kan worden verplicht zichzelf te incrimineren of gedwongen worden tegen zichzelf te getuigen of zichzelf te beschuldigen. Maar dit betekent niet dat de strafrechter geen rekening kan houden met dit zwijgen (F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 428)
NARCOSE EN HYPNOSE BIJ VERHOOR
Verboden want strijdig met het zwijgrecht. Zelfs met toestemming verboden omdat de rechter anders uit het gebrek aan instemming een innerlijke overtuiging zou kunnen overhouden dat de verdachte iets te verbergen heeft. F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 430.
voor meer info over de leugendetector: klik hier
Het is verkeerd te veronderstellen dat geen enkele pressie bij verhoor mag plaatsvinden. Zij nochtans verboden:
- illegaal geweld (art. 392 SWB, juncto 257 en 266) zie ook art. 62 lid 3 bijlage bij KB 10/05/2006
- psychisch geweld en alle technieken met de bedoeling de weerstand van de ondervraagde te breken (art. 417 bis tot 417 quinquies Strafwetboek).
- bedreigingen.
- het meenemen voor verhoor op kantoor en de ondervraagde aldaar vasthouden zonder vaststelling op heterdaad, toestemming of mandaat van de procureur of de onderzoeksrechter. Dit zou neerkomen op willekeurige en wederrechtelijke vrijheidsberoving (147 SWB);
- verklaringen ontlokt door gegevens die ingewonnen werden met een schending van een strafrechtelijk beschermd beroepsgeheim
- verklaringen uitgelokt tijdens een illegale huiszoeking
- het nodeloos rekken van de ondervragingen
- valse beloftes en leugens van de ondervragers
- gebruik van audiovisuele middelen in omstandigheden strijdig met de wet (voor het gebruik van audio visuele middelen in het kader van het onderzoek, zie : F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 462.
zie ook F. Goossens, Politiebevoegdheden en mensenrechten, 439.
HET VERTELLEN VAN ONWAARHEDEN
Elke verdachte heeft een absoluut zwijgrecht. Daarnaast is het afleggen van een leugenachtige verklaring principieel niet strafbaar.
Wanneer er daadwerkelijk overweldigend ander bewijs is op grond waarvan de strafrechter een veroordeling kan uitspreken, is de weigering tot "oprechte" medewerking aan het onderzoek misschien geen aangewezen techniek, gezien de medewerking aan het onderzoek vaak gepleit wordt als een verzachtende omstandigheid en de weigering tot de oprechte medewerking vaak een element uitmaakt om tot een zwaardere bestraffing te komen gezien één en ander volgens de rechter kan wijzen op een afkeurenswaardige instelling ten aanzien van de feiten.
In bepaalde gevallen kunnen bepaalde verklaringen, leugenachtige verklaringen, foute voorstellingen of houdingen tijdens het verhoor wel strafbaar zijn en dit o.m. volgende gevallen :
- smaad;
- valse inlichtingen m.b.t. ernstige aanslagen;
- laster en eerroof;
- valse getuigenissen onder eed;
- verklaringen die een element van oplichting uitmaken.
1. DE KLASSIEKE VERHOORTECHNIEK
Bij deze techniek wordt voorafgaand aan het verhoor een grondig onderzoek gevoerd aan de plaats van het misdrijf, de aanwijzingen van het misdrijf, het voorwerp van het misdrijf, de feiten zelf en de persoon van de verdachte.
Door het gebruik van communicatietechnieken wordt de weerstand van de verdachte verminderd waarbij hij dan geconfronteerd wordt met tal van aanwijzingen. In een omsingelende beweging wordt de verdachte met deze bewijzen geconfronteerd waardoor hem wordt duidelijk gemaakt dat ontkennen zinloos is. Bij deze techniek wordt de verdachte vaak geconfronteerd met foto's van het slachtoffer, de plaats van de feiten, sporen, de aanwijzingen, de geschriften.
Eerste fase: de melding
De mededeling aan de verdachte van de feiten waarover het onderzoek loopt. Hierna pauzeert de ondervrager en observeert hij de verdachte. Na deze pauze herhaalt de ondervrager de verdenking. Wanneer na deze tweede herhaling geen ontkenning volgt, gaat bij deze techniek de ondervrager uit dat de ondervraagde vermoedelijk schuldig is.
Tweede fase: Zalven, rationaliseren en verzachten (de gevaarlijkste vriendelijke fase):
In deze tweede fase worden de feiten begrijpelijk voorgesteld of gerelativeerd door bvb. te stellen :
- anderen zouden wellicht ook zo gereageerd hebben;
- er zijn heel wat ergere zaken;
- de strafmaat zal wellicht meevallen;
- wellicht zijn ook anderen medeschuldig;
- wellicht heeft het slachtoffer ook een aandeel in de feiten.
De bedoeling hiervan is de bekentenis te vergemakkelijken.
Slaagt men niet in een bekentenis in deze fase, dan wordt de verdachte vaak gewezen op een aantal leugens die verteld werden of door de blote melding dat ontkennen zinloos is gezien alle bewijzen tegen hem spreken.
Derde fase: Het hanteren van de ontkenningen van de verdachte
Hierbij wordt uitgegaan van de (soms verkeerde) stelling dat in de regel onschuldigen louter ontkennen terwijl schuldigen op zeer gedetailleerde wijze in een lang betoog hun onschuld trachten te bewijzen. De ondervrager gaat ook uit van zijn ervaring dat schuldigen in dergelijke gevallen informatie van de ondervragen trachten te bekomen (wat weet hij al van de feiten).
Vierde fase: weerlegging
Weerlegging van de argumenten van de verdachte of aantonen dat zijn argumenten niet relevant zijn.
Vijfde fase: contact
Benadrukken van de oprechte bedoelingen van de ondervrager aan de verdachte :
door aandacht en respect voor de verdachte te onderlijnen;
door dichter bij de verdachte te komen zitten, hem fysisch aan te raken;
door hem met zijn titel of juist met zijn voornaam te noemen;
door oogcontact te houden.
Zesde fase: over de brug
De ondervrager tracht met alle mogelijke middelen de verdachte over de brug te halen. Hierbij wordt ingespeeld op de morele waarden van de verdachte en op hun emoties.
Zevende fase: herformuleren motief
Poging om de verdachte te overtuigen middels een schijnbaar beter motief :
je was misschien dronken;
je zag het misschien niet zitten en werd uitgelokt;
je bent misschien aangezet door anderen;
je werd misschien onder druk gezet.
Een positief antwoord hierop, ook al is dit antwoord onjuist, is voor de ondervrager een aanzet tot een volledige bekentenis, waarbij dan in een latere fase het schijnmotief wordt ontkracht.
Achtste fase: uitwerken
Het uitwerken van een gedeeltelijke bekentenis tot een volledige bekentenis waarin alle details aan het licht komen.
Negende fase: PV
Het verwerken van de mondelinge bekentenis tot een schriftelijke ondertekende bekentenis.
3. BASISVERHOORTECHNIEK
Deze techniek wordt niet alleen aangewend ten aanzien van verdachten, maar ook ten aanzien van alle te horen personen, waaronder ook slachtoffers en getuigen.
Eerste fase
Kennismaking en introductie.
Tweede fase
Vrij verhaal door de verhoorde persoon waarbij van het algemene naar het specifieke wordt gewerkt. In deze fase worden dus geen gesloten maar open vragen gesteld.
Derde fase
Samenvatting van de verklaring.
Vierde fase
Verhoor per onderdeel, per detail, per omstandigheid, per thema, per afzonderlijk misdrijf waarbij gezocht wordt naar een antwoord op de vragen wie, wat, waarom, waarvoor, waarmee, hoe lang, hoe
Vijfde fase
Tweede samenvatting met mogelijkheid tot het aanbrengen van correcties.
Zesde fase
Opstelling van het verhoor.
Zevende fase
Afsluiten van het verhoor en verschaffen van verdere informatie m.b.t. het verder verloop van de zaak.
TRUCS DIE DOOR ONDERVRAGERS BIJ ONDERVRAGING WORDEN GEBRUIKT
Propping (staging)
Met dit soort verhoor wordt het verhoor zelfs in scène gezet. De bedoeling is om de ondervraagde onder de indruk te brengen. Er wordt vaak gewezen op een voortdurend contact met de onderzoeksrechter of het parket waarmee de ondervragers in verbinding zou staan. Hiertoe verlaten zij af en toe het lokaal om bijkomende instructies te vragen alsof bvb. ergere dingen zoals onmiddellijke aanhouding op het spel staat; Ook het gebruik van imposante lokalen of juist zeer kleine nauw bemeten lokalen worden gebruik om ofwel een overdreven gewicht of juist tegenovergesteld een gevoel van onbenul te wekken.
De VIEZE FLIK EN DE VRIENDELIJKE FLIK
Bij deze techniek is het de bedoeling dat de onvriendelijke, norse ondervrager de verdachte onder druk zet teneinde de verdachte steun te laten zoeken bij de vriendelijke ondervrager, die dan de bekentenis bekomt. Soms wordt deze techniek gebruikt door één en dezelfde ondervragen die zich wisselend vriendelijk en onvriendelijk opstelt.
OVERIGE VAAK GEBRUIKTE TRUCS
de ondervrager toont aan de verdachte dat hij overtuigd is van zijn schuld (zelfs wanneer hij dit niet is);
de ondervrager stelt de oprechtheid van de verdachte in vraag;
de ondervrager stelt aan de verdachte dat ontkennen geen zin heeft;
de ondervrager stelt dat ontkennen niet zal helpen;
de ondervrager blijft en blijft de feiten herhalen;
de ondervrager spreekt de verdachte voortdurend tegen en valt in de rede;
langdurig verhoor;
de ondervrager spreekt luider, roept, komt bedreigend over, maakt zich kwaad;
de ondervrager stelt zich bijzonder medelevend en rustig op zelfs bij zeer ernstige feiten;
beweren dat verder onderzoek bijkomend bewijs zal opleveren (niettegenstaande hij hierover niet de minste zekerheid heeft);
bluffen dat er bijkomend bewijsmateriaal bestaat
de ondervrager beweert dat er een zeer uitvoerig onderzoek is gevoerd tegen de verdachte (daar waar dit niet zo is);
de ondervrager doet bijzonder geheimzinnig waarbij de indruk wordt gewekt dat hij nog veel meer weet, doch dit achter houdt of waarbij het de ondervraagde niet duidelijk wordt wat hem allemaal boven het hoofd hangt of waarbij (wellicht ongewild) de ondervraagde niet onmiddellijk duidelijkheid heeft welke macht de ondervrager heeft;
de ondervrager blijft door ondervragen zelfs wanneer hij duidelijk ziet dat de verdachte oververmoeid is;
de verdachte laten ophalen aan zijn woning, op zijn werk of op een andere plaats met de bedoeling dat ook anderen geconfronteerd worden met het feit dat hij "opgepakt" is;
de verdacht met uitermate respect aanspreken;
het verhoor met meerdere personen tegelijkertijd die mekaar voortdurend afwisselen om de druk aan te houden;
zich kwaad maken over de niet-samenwerking van de verdachte met het onderzoek;
de verdachte verhoren op zeer comfortabele of juist niet comfortabele omstandigheden;
beloftes doen bij bekentenissen;
observatie op ongemerkte wijze (bvb. door spiegelwand buiten de verhoorkamer);
beweren dat er belastend bewijsmateriaal is daar waar dit niet zo is;
plots onaangekondigd overgaan tot een zeer uitvoerig verhoor;
niet melden bij een uitnodiging tot ondervraging waarover de ondervraging gaat;
beroep doen op het eergevoel van de ondervraagde;
beweren dat een bekentenis een eerste stap is naar een betere toekomst;
begrip tonen voor de feiten (daar waar men in feite geen begrip heeft voor de feiten);
de techniek van de zwakste schakel : eerst de zwakste persoon uit een groep verdachten ondervragen en deze verklaring dan uitspelen tegen de anderen;
toelaten tot roken of het juist verbieden;
water of koffie aanbieden;
zeer familiair of juist zeer afstandelijk ondervragen;
bij de ondervraging zoveel mogelijk persoonlijke informatie van de verdachte inwinnen inzake zijn psychologische ingesteldheid, milieu om dit te gebruiken bij de verdere ondervraging;
gebruik maken van foto's van het misdrijf, van slachtoffers maar soms ook van familieleden van de verdachte om aldus morele druk uit te oefenen;
beloftes doen, die onderzoekers overigens nooit kunnen nakomen.
Bewijsmiddelen mogen niet strijdig zijn met de wet en dienen op een loyale wijze verzameld. Deze principes liggen vastgelegd in de artikelen 28bis §3, laatste lid en 56 §1, 2° lid van het Wetboek van Strafvordering.
Ondervragingstechnieken waarbij fysisch of psychisch geweld gebruikt wordt, zijn strijdig met artikel 3 van het Verdrag ter bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Dit artikel stelt dat niemand mag onderworpen worden aan folteringen, noch aan onmenselijke of vernederende behandeling en straffen. Geweld om bekentenissen af te dwingen is ontoelaatbaar. Meer zelf, dit soort geweld valt onder misbruik van gezag hetgeen strafbaar is conform artikel 257 van het Strafwetboek.
Bij elke ondervraging heeft men het recht om het verhoor woordelijk te laten vaststellen. Wanneer u meent geconfronteerd te worden met ongeoorloofde druk, is het aanbevelenswaardig om van dit recht gebruik te maken. Herhaal dan bij uw verklaring telkens hetgeen door de ondervrager wordt gesteld. In de zin van : "u zegt mij " of "alvorens op deze vraag te antwoorden wil ik melden op welke wijze ik deze ondervraging ervaar en met welke ondervragingsomstandigheden ik geconfronteerd wordt ".
Bij een verhoor heeft u niet het recht om bijgestaan te worden door een advocaat. Het kan echter bijzonder nuttig zijn om voorafgaand aan een verhoor uw advocaat te raadplegen.
Als verdachte kan u door de politionele diensten 24 uur worden vastgehouden. Tijdens deze 24 uur kan u opgesloten worden in een weinig comfortabele cel waarvan de omstandigheden vaak mensonwaardig zijn. Hiervan wordt ook gebruik gemaakt om druk uit te oefenen teneinde bekentenissen te bekomen. Slechts de onderzoeksrechter kan een aanhoudingsmandaat verlenen dat deze 24 uur overstijgt. Tijdens deze voorlopige hechtenis wordt u dan overgebracht naar de gevangenis in afwachting van de behandeling voor de raadkamer die binnen de 5 dagen plaatsvindt. U heeft in deze fase recht op bijstand van uw advocaat. De raadkamer kan dan de aanhouding bevestigen voor een periode van 1 maand die verlengbaar is.
Let wel, het vasthouden in een politiecel en de voorlopige hechtenis wordt slechts in uitzonderlijke zwaarwichtige omstandigheden gebruikt. Vaak wordt hiermee impliciet gedreigd tijdens een verhoor.
Anderzijds heeft elke verdachte bij het vaststaan van onomstotelijk bewijs belang om samen te werken met het onderzoek teneinde aldus een voorlopige hechtenis te vermijden.
Hoe bereid ik mij voor op een verhoor - Tips
Meestal krijgt u een telefonische uitnodiging tot het komen afleggen van een verklaring bij de politie. Vraag steeds waarover de ondervraging gaat. Krijgt u een schriftelijke uitnodiging bel dan de politiedienst die u wenst te ondervragen op en vraag de reden van het verhoor. De politie is niet verplicht hierop te antwoorden, maar veelal zal u onmiddellijk een antwoord bekomen.
Van zodra u dit weet verzamelt u alle nuttige informatie over de zaak en schrijft u zelf een ontwerp van een verklaring uit. Deze verklaring mag u meenemen op het verhoor evenals de stukken die u verzameld heeft. In uw verklaring aan de politie kan u verwijzen naar uw stukken en naar uw voorbereide schriftelijke verklaring die u bij het PV kan laten voegen.
Vraag alvorens het verhoor plaatsvindt een afspraak met uw advocaat met wie u samen uw voorbereide verklaring en stukken bespreekt en doorneemt.
Maak een boekentas klaar waarin u onder meer volgende zaken steekt:
- uw ontwerp van verklaring;
- eventueel uw bewijsstukken (zorg dat u thuis een kopie hiervan heeft en wees selectief, alles wat u aan documenten of geschriften meeheeft kan tijdens het verhoor opgevraagd)
- uw GSM : onthoud evenwel dat onderzoekers bijzonder veel interesse hebben voor ondermeer:
- uw GSM (opgeslagen SMS berichten, opgeslagen data, adressenboek...)
- uw agenda (niet alleen voor de gegevens die erin staan maar zij hebben ook aandacht voor de uitgescheurde pagina's);
- uw portefeuille;
- de documenten en nota's die u meeheeft
- de computers en portables in uw woning met inbegrip van de verwijderde en door hen teruggevonden bestanden, diskettes, tapes, CD roms, ...
Deze elementen kunnen vaak aanleiding geven tot beslag. In een aantal gevallen zullen deze elementen precies uw onschuld kunnen aantonen. Maar vaak zullen onderzoekers in een eerste fase van het onderzoek in hun gedrevenheid om hun mayonaise te doen pakken met elk woord of zinsnede een aanwijzing van schuld willen brouwen hetgeen aldus kan leiden tot verkeerde conclusies.
- water (hou er rekening mee dat een verhoor lang kan duren en u niet zeker bent of u iets te drinken krijgt)
- een paar broodjes;
- de medicamenten die u nodig heeft;
- voor de rokers, een nicotinepleister... het verhoor kan lang duren en u bent niet zeker of u zal kunnen roken.
- papier en schrijfgerief zodat u nota kan nemen.
Bereid u ook emotioneel voor op het verhoor. Een verhoor is zelden aangenaam. Weet dat de macht van de verhoorders beperkt is. Zij acteren uw verklaring. De beslissing behoort niet hen toe maar de onderzoekers. Wanneer zij zich kwaad of onvriendelijk uiten is dit enkel een teken van hun onmacht. U heeft ook na het verhoor alle mogelijkheid om u verder te verdedigen en de bijstand van een advocaat in te roepen. U staat er nooit alleen voor wat men u ook laat uitschijnen. Neem u voor geen geloof te hechten aan beloften en neem u voor nooit te bekennen wat u niet gedaan heeft. Bereid u bij een verhoor waarbij u verdacht wordt voor op een periode van 24 uur waarin u weliswaar in onaangename omstandigheden aan het woord komt. Zorg daarom dat u uitgeslapen en rustig bent. Onthou dat vaak zeer vervelende langdurige verhoren in het overgrote deel van de gevallen gehouden worden ten aanzien van achteraf gebleken onschuldigen. Deze vervelende verhoren maken de prijs uit die we in onze democratie moeten betalen om verschoond te blijven van folteringen die nog geen 200 jaar geleden de werkwijze uitmaakten van het strafrechtelijk onderzoek.
UW RECHTEN TIJDENS HET VERHOOR
De regels van het strafrechtelijk onderzoek worden uitvoerig omschreven in het wetboek van strafvordering. Voor de raadpleging van deze regels kan hierbij verwezen worden naar de bepalingen van dit wetboek zoals consulteerbaar op deze site.
Hierna volgen enkele aandachtspunten:
het verhoor moet aanvangen met de voorlezing van rechten. Soms wordt u gevraagd of u erop aandringt dat deze rechten worden voorgelezen. U heeft het recht hierop aan te dringen en doe dit ook. Op die wijze wordt niet alleen u maar ook de ondervrager gewezen op uw rechten. Luister goed naar deze voorlezing en neem desnoods nota zodat u hierop kan terugvallen. Druk overigens deze pagina af zodat u op elk moeilijk ogenblik uw rechten tijdens het verhoor kan nalezen. Wanneer de ondervrager niets zegt over deze rechten kan u gerust weigeren uw verklaring af te leggen zonder dat uw rechten u voorafgaand worden voorgelezen.
Art. 47bis.van het wetboek van strafvordering stelt:
Bij het verhoren van personen, ongeacht in welke hoedanigheid zij worden verhoord, worden ten minste de volgende regels in acht genomen.
1. Ieder verhoor begint met de mededeling aan de ondervraagde persoon dat :
a) hij kan vragen dat alle vragen die hem worden gesteld en alle antwoorden die hij geeft, worden genoteerd in de gebruikte bewoordingen;
b) hij kan vragen dat een bepaalde opsporingshandeling wordt verricht of een bepaald verhoor wordt afgenomen;
c) zijn verklaringen als bewijs in rechte kunnen worden gebruikt.
2. Eenieder die ondervraagd wordt, mag gebruik maken van de documenten in zijn bezit, zonder dat daardoor het verhoor wordt uitgesteld. Hij mag, tijdens de ondervraging of later, eisen dat deze documenten bij het proces-verbaal van het verhoor worden gevoegd of ter griffie worden neergelegd.
3. Het proces-verbaal vermeldt nauwkeurig het tijdstip waarop het verhoor wordt aangevat, eventueel onderbroken en hervat, alsook beëindigd. Het vermeldt nauwkeurig de identiteit van de personen die in het verhoor, of in een gedeelte daarvan, tussenkomen, en het tijdstip van hun aankomst en vertrek. Het vermeldt ook de bijzondere omstandigheden en alles wat op de verklaring of de omstandigheden waarin zij is afgelegd, een bijzonder licht kan werpen.
4. Aan het einde van het verhoor geeft men de ondervraagde persoon het proces-verbaal van zijn verhoor te lezen, tenzij hij vraagt dat het hem wordt voorgelezen. Er wordt hem gevraagd of hij zijn verklaringen wil verbeteren of daaraan iets wil toevoegen.
5. Indien de ondervraagde persoon zich in een andere taal dan die van de procedure wenst uit te drukken, wordt ofwel een beroep gedaan op een beëdigd tolk, ofwel worden zijn verklaringen genoteerd in zijn taal, ofwel wordt hem gevraagd zelf zijn verklaring te noteren. Indien het verhoor met behulp van een tolk wordt afgenomen, worden diens identiteit en hoedanigheid vermeld.
Eis gerust dat zowel de vragen als uw verklaringen letterlijk worden opgenomen. Verzet u ertegen dat de ondervrager zelf een samenvatting maakt. Het is namelijk uw verklaring en niet de zijne. Wanneer de samenvatting van de ondervrager u zint kan u natuurlijk voor de goede gang van zaken hiermee instemmen, doch blijf argwanend. Indien er incidenten zijn of bitsige vragen gesteld worden, herhaal dan in uw antwoord de letterlijk gestelde vraag van de ondervrager en verwijs desnoods naar de onaangename bedreigende omstandigheden of druk waarin de ondervraging verloopt in uw antwoord. Indien u vermoeid wordt, dorst hebt en geen gelegenheid krijgt tot drinken of eten krijgt vermeldt dit dan in uw verklaring. Weet dat u in alle omstandigheden recht hebt op een menswaardige behandeling.
Op het einde van het verhoor zal de ondervrager het verhoor afdrukken en u na laten lezen. Doe dit rustig en neem hiervoor alle tijd. Onthou dat de ondertekening van uw verklaring het belangrijkste moment is en dat het UW verklaring is. Eis daarom de aanpassingen die u voorstelt. U kan nooit verplicht worden een verklaring te ondertekenen zolang u er niet mee instemt. Bent u te vermoeid stel dan voor dat u de daarop volgende dag al komen ondertekenen en nalezen en verijs naar uw vermoeidheid. Onthou immers dat deze verklaring tegen u kan gebruikt worden.
Beantwoord onmogelijke vragen door de gestelde vragen te herhalen en door te antwoorden met een vraag. Tracht duidelijk te vernemen waarvan u verdacht wordt en welke aanwijzingen van schuld tegen u geuit worden. Indien u op een bepaalde vraag niet onmiddellijk een volledig antwoord kan geven, geeft u dit best aan. U heeft het recht te melden dat u die vraag later zal beantwoorden nadat u thuis de nuttige opzoekingen zal hebben kunnen doen.
Blijf rustig en laat u niet intimideren. Geef korte antwoorden en ga niet nutteloos uitwijden. Op deze site heeft u de meest gebruikte ondervragingstrucs en methodes leren kennen. Bedoeling van deze site is geen handboek van de crimineel of de misdadiger maar wel u beschermen tegen deze methodes waarvan sommigen zondermeer laakbaar zijn en die hun beperkingen hebben en vaak tot verkeerde conclusies leiden.
Nadat u uw verklaring hebt ondertekend heeft u het recht een kopie van uw verklaring te bekomen. Dring aan op deze kopie en raadpleeg onmiddellijk een advocaat aan wie u deze kopie voorlegt met oog op verder advies. Samen met uw advocaat kan u dan aanvullende verklaringen of rechtzettingen uitwerken.
Tenslotte en niet in het minst:
• Comité P Wet 18.07.1991 mbt toezicht op Politie- en inlichtingendiensten
Heeft u als slachtoffer of verdachte klachten over de manier waarop u werd behandeld door de politie, weigert men uw klacht te noteren of wil men niet tussenkomen om u te helpen, dan kan u dit kenbaar maken.
Voor een klacht over de politie:
Vast Comité van Toezicht op de Politiediensten
Wetstraat 52, 1040 Brussel
Tel. 02/286.28.11
fax: 02/286.28.99
e-mail: info@comitep.be
Rechtspraak Nachtelijk verhoor:
• Brussel 19 januari 1998, J.L.M.B. 1999, 240 en http://jlmbi.larcier.be (15 januari 2003).
Geen enkele wettelijke bepaling regelt de duur van verhoren of verbiedt nachtelijke verhoren. Desalniettemin, langdurige verhoren die 's nachts worden afgenomen maken de bekentenissen kwetsbaarder, alsook de informatie die deze zouden bevatten.
De bekentenis, ook de gerechtelijke, verleent, in strafzaken, geen vrijstelling van bewijzen, maar kan enkel gelden als vermoeden.
Maximale duur van aanhouding:
art 12 Grondwet (24 oktober 2017 tot wijziging van de termijn van 24 uur naar 48 uur)
"Behalve bij ontdekking op heterdaad kan niemand worden aangehouden dan krachtens een met redenen omkleed bevel van de rechter dat uiterlijk binnen achtenveertig uren te rekenen van de vrijheidsberoving moet worden betekend en enkel tot voorlopige inhechtenisneming kan strekken.".
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, A.R. 16/2406/ A 02/11/2017 afdeling Dendermonde Vonnis D/elfde kamer Rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Dendermonde - zitting van 2 NOVEMBER 2017 A.R. 16/2406/A In de zaak van : NV…
Op de openbare terechtzitting van donderdag, drieëntwintig juni tweeduizend zestien, in de gerechtszaal van het Vredegerecht van het kanton DENDERMONDE-HAMME, met zetel te Hamme, werd door Danny DE SCHEPPER, Toegevoegd…
T.J. t/ NV I.K. ... Met verzoekschrift, neergelegd op 19 juli 2016, stelde de h. JT hoger beroep in tegen het vonnis op tegenspraak van 22 juni 2016 van de Rechtbank van Koophandel Gent…
Hierna bieden we een overzicht van de meest gebruikte Engelstalige zakelijke contracten met de vertaling van de corresponderende term in het Nederlans en met vertaling van het Nedrlands naar de…
Rechtspraak:• Vredegerecht 2e kanton Leuven, 24 oktober 2017, Tijdschrift huur 2018, 31( ... )MotiveringGezien het tussenvonnis van dit Vredegerecht d.d. 13.06.2017 waarbij het verzet ontvankelijk en deels gegrond werd verklaard…
De rechter bevoegd inzake handelshuur is de Vrederechter. De Rechtbank van eerste aanleg is bevoegd inzake het hoger beroep tegen de vonnissen van de vrederechter inzake handelshuur (voorheen tot voor 1…
Rechtspraak: Antwerpen {1e k.) 16januari 2017, 2015/ AR/2133, p&B 2017/5-6, 199. ( ... ) 1. Defeiten De feitelijke gegevens die aan het geschil ten grondslag liggen, kunnen worden samengevat als volgt: - bij vonnis op…
Hof van Beroep te Antwerpen 18/11/2003, R.W. 2006-2007, 965 art 9 § 4 van de wet ter bescherming van de rechten van de patiënt bepaalt evenwel: "Na het overlijden van…
Uittreksel uit het WVV (wetboek van vennootschapen en verenigingen)Art. 2:2 Tenzij anders is overeengekomen, zijn zij die in naam van een rechtspersoon in oprichting en vooraleer deze rechtspersoonlijkheid heeft verkregen…
Essentieel aan een dading is verder dat er wederzijdse toegevingen worden gedaan. Vaak wordt daarom stereotiep in overeenkomsten van dadingen gesteld dat partijen wederzijdse toegevingen hebben gedaan. Wel nu…
wettelijke bepalingen: 15 MAART 1999. - Wet betreffende de beslechting van fiscale geschillen. (NOTA : Raadpleging van vroegere versies vanaf 27-03-1999 en tekstbijwerking tot 22-03-2000) Bron : FINANCIEN …
Verbod tot overdracht van rechtsmacht. Krachtens art. 11 van het Gerechtelijk Wetboek kan de rechter zijn rechtsmacht niet overdragen. Zo kan een rechter niet aan een deskundige de opdracht…
Hoe vindt u de gepaste deskundige. Een gerechtelijke deskundige wordt door de rechtbank aangesteld. Niets belet dat de partijen een deskundige voorstellen. Een eigen technisch raadsman kiest u vrij. Uw advocaat…
toepasselijke wetgeving: art. 2, 2°, van de Pachtwet Rechtspraak: • Vredegerecht te Sint-Pieters-Leeuw, 21 maart 2007, RW 2009-2010, 42. ... De essentiële betwisting, ook na de persoonlijke verschijning van partijen, betreft de vraag of…
Wanneer verscheidende voertuigen bij een ongeval betrokken zijn en indien het niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt, wordt de schadevergoeding van de benadeelde persoon…
Rechtsleer en Rechtspraak: zie Rb. Oudenaarde, 19/09/2005, RABG 2006/10, 774. W. Vanoppen en V. Guffens in Overzicht van rechtspraak, Vermogensrechtelijke aspecten inzake concubinaat (1990-1999) in Echtscheidingsjournaal 2000, p. 40. Hof van Beroep…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 10 januari 2008, RW 2008-2009, 535, met noot Van Oevelen, Is de verhuurder bij woninghuur vergoeding verschuldigd wegens niet-uitvoering van het motief op grond…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade veroorzaakt…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Gekwalificeerde of zware diefstal = een misdaad, maar toch wordt deze gecorrectionaliseerd. Het betreft hier diefstallen met verzwarende omstandigheden van braak, inklimming of valse sleutels. Diefstal d.m.v. braak uittreksel uit het…
D.B.... Ten gronde 1. Zowel voor de eerste rechter als thans voor het hof werpen Pierre D.B. en Jozef D.B. (grotendeels) de niet-ontvankelijkheid op van de vorderingen van V.M. en de dochters…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
De termijn van dagvaarding is de termijn tussen de betekening van de dagvaarding of de kennisname van het inleidend exploot en de inleidende zitting. De wet voorziet uitdrukkelijk in een…
ONTLEDING LASTER • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem aan de openbare verachting kan blootstellen, en…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Rechtspraak: • Raad van State,12e Kamer – 9 juni 2009, RW 2010-2011, 25: Samenvatting: Wanneer het bestuur voornemens is ten aanzien van een bestuurde een maatregel te nemen die hem op…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules