Het onderzoek, de behandeling en de begeleiding van een slachtoffer van een verkrachting
Een zeer strikte handleiding kan gevonden worden via deze links :
• De set seksuele agressie in het kader van de gerechtelijke procedure
• Omzendbrief nr. COL 5/99 van het College van Procureurs-generaal bij de Hoven van Beroep SSA
Er kan niet genoeg worden benadrukt dat een slachtoffer van verkrachting onmiddellijk aangifte dient te doen bij de politie, dus niet eerst de huisdokter bezoeken en zeker zich niet wassen of van kledij wisselen.
Binnen de 24-48 uur na de verkrachting dient forensisch arts aangesteld door het parket plaatsvinden die een bijzondere procedure dient te volgen. Hierbij wordt gezocht naar alle mogelijke sporen (speeksel, sperma, haren, verwondingen, feces, urine, huidschilfers en soms zelfs vingerafdrukken). Hierbij wordt gewerkt volgens strikte richtlijnen in een handleiding vastgesteld aan de hand van de SAS (Seksuele agressie set. Na het medisch onderzoek door de forensisch arts, dat gericht is op het verzamelen van bewijsmateriaal, wordt in een tweede fase van het onderzoek aandacht besteed aan anticonceptie en het opsporen van eventueel opgelopen geslachtsziekten.
Diagnose
Het strekt tot aanbeveling dat een vrouwelijk verpleegkundige ter ondersteuning van het slachtoffer aanwezig. Er moet voor gezorgd worden dat ten minste één vrouw aanwezig is en er dient zelfs rekening mee gehouden dat de vrouw na dergelijke feiten met geen man in contact wenst te komen.
Naast het draaiboek van het parket zal de datum en tijd van het onderzoek en datum en tijd van de feiten worden genoteerd. Er wordt met veel geduld aan het slachtoffer gevraagd de feiten zo nauwkeurig mogelijk te omschrijven. Tijdens de anamnese (het onderzoekend gesprek) als tijdens het onderzoek aan het lichaam wordt steeds uitgelegd wat gedaan wordt en waarom. Er wordt aan het slachtoffer zeer duidelijk gemaakt dat er niets zal gebeuren wat ze niet wenst en dat ze op elk ogenblik het onderzoek mag laten stopzetten. Bij elk fysiek contact in het kader van het onderzoek en zelfs bij het stellen van vragen wordt ook formeel toestemming gevraagd..
Kent het slachtoffer de persoon? Zo neen wordt gevraagd welke details onmiddellijk bij haar opkomen (adem, geur, haarkleur, baard, snor, huidskleur, lengte (hoeveel groter of kleiner was hij dan haar) welke kledij had hij aan...
Voorzichtig wordt gevraagd naar de aard van de penetratie, oraal, vaginaal, anaal en waarmee er gepenetreerd werd (penis, vinger, hand, mond, tong, ander lichaamsdeel, voorwerp. Er wordt gevraagd naar pijn, het anticonceptiegebruik, gegevens menstruele cyclus, de vraag of er nadien werd gewassen, , geïrrigeerd, geürineerd, gedesinfecteerd, was de vrouw maagd, datum en tijdstip laatste gewenste coïtus, is de partner gesteriliseerd, gebruikt de dame bij haar seksueel verkeer een condoom. Op welke wijze werd geweld gepleegd. Wat heeft hij woordelijk gezegd, waar en hoe heeft hij haar vastgegrepen, heeft ze zich verzet, hoe heeft ze zich verzet, waarom heeft ze zich niet verzet, waren er wapens, werd het slachtoffer gekneld of vastgebonden, hoe is het slachtoffer kunnen vluchten, wat heeft het slachtoffer gezegd...
Bij het lichamelijk onderzoek, wordt bijna cm per cm het lichaam onderzocht op sporen en letsels. Het slachtoffer wordt hierover bevraagd en deze letsels worden afgetoetst op de verklaring van het slachtoffer.
De forensische arts gaat nog een stap verder door onder meer het het verwijderen van het vuil onder de nagels, het knippen van de nagels, het onderzoeken van de hoofdhuid.
Het artsenteam zal verder het risico op een infectieziekte en zwangerschap ins te chatten. Het slachtoffer wordt onmiddellijk gerustgesteld dat een gespecialiseerd team klaar staat om elke infectie zelfs HIV alsnog met succes te behandelen en dat alsnog een zwangerschap kan worden vermeden. Er wordt voortdurend met het slachtoffer op zachte empathische, toon begripvol gepraat. Zelfs bij twijfel over haar verhaal. Confronterende en lastige vragen die het verhaal van het slachtoffer in twijfel trekken kunnen pas aan de orde komen nadat het volledige onderzoek aan het lichaam, de volledige anamnese, de volledige eerste empathische verklaring en het forensisch onderzoek voltooid is. De lichaamstaal van het slachtoffer wordt steeds geobserveerd. het slachtoffer kan het plots koud krijgen en kan met steriel zilverpapier bedekt.
Aanvullend onderzoek
Het nodige lichaamsmateriaal wordt afgenomen voor allerhande onderzoeken en kweken zo onder meer:
• cervixkweken;
• chlamydia,
• gonorroe,
• syfilis
• schimmelinfecties
Bloed wordt afgenomen voor onder meer luesserologie, spijtserum (hiv, HBV).
Het slachtoffer wordt onderworpen aan een zwangerschapstest
Het slachtoffer stelt zich onmiddellijk vragen over het risico op aids HBV en/of hiv. Het slachtoffer wordt vooreerst gerust gestel dat het risico op een hiv-infectie met een hiv-drager is na eenvoudig slijmvliescontact 0,09%, na eenmalig anale coïtus 0,5-3% en na eenmalig penis-vaginale coïtus 0,1% bedraagt, weze het dat dit risico iets ligt bij een onbehandelde hiv-drager, mucosabeschadigingen en gelijktijdige genitale infecties.
Therapie
• Behandeling van de letsels
• Soa-preventie: zo nodig (indien onderzoek niet mogelijk is door angst of weigering) ciprofloxacine (500 mg eenmalig p.o.) of ceftriaxon (250 mg eenmalig i.m.) plus doxycycline 2 dd 100 mg p.o. ged. 7 dgn. (bron J.P. Lips Gyaecologie)
• Behandeling in functie van de
• Hepatitis B-preventie: indien het slachtoffer nooit dan wel niet met succes geïmmuniseerd is, wordt hepatitis-B-immunoglobuline 500 IE i.m. < 24 uur gegeven. Er wordt direct gestart met de vaccinatiereeks hepatitis-B-vaccin (T0, T1 maand, T½ jaar). (bron J.P. Lips Gyaecologie)
• In functie van het risico op HIV besmetting wordt in overleg met het slachtoffer en aids-deskundige specialist, in afwachting van het serologisch onderzoek van de pleger, eventueel besloten tot het toepassen van hiv-PEP (post exposure profylaxe). Hiv-PEP is het meest effectief indien het binnen 2 uur na blootstelling wordt gestart en kan tot 72 uur na blootstelling worden begonnen; daarna is het niet zinvol meer. Hiv-PEP: lopinavir/ritonavir (Kaletra®) (200/50 mg) 2 dd 2 tabletten en zidovudine/lamivudine (Combivir®) (300/150 mg) 2 dd 1 tablet gedurende 28 dagen. (bron J.P. Lips Gyaecologie)
• tetanusprofylaxe kan overwogen
• Vraag het slachtoffer geen seksueel verkeer te hebben, zelfs niet met condoom tot de uitslagen van kweken en hiv-serologie bekend zijn of de behandeling voltooid is
• Zwangerschapspreventie, indien de vrouw geen betrouwbare anticonceptie gebruikt en de verkrachting < 36 uur ervoor heeft plaatsgevonden: NorLevo® (1,5 mg levonorgestrel) eenmalig 1 tablet.(bron J.P. Lips Gyaecologie)
Nieuw en minstens zo goed alternatief is de selectieve progestageenreceptor modulator ulipristal (Ellaone®), 30 mg per os binnen 5 dagen na onbeschermd seksueel contact. Een koperhoudend spiraal is gecontra-indiceerd vanwege het infectierisico. Indien de verkrachting > 36 uur geleden plaatsvond en bij overtijd-zijn: zwangerschapstest en eventueel zwangerschapsafbreking. (bron J.P. Lips Gyaecologie)
• psychosociale begeleiding door bevoegde diensten en teams zoals slachtofferhulp.
Wat doen als je verkracht wordt
Fase 1.
1. Vlucht zo mogelijk en tracht te bellen naar 112 laat uw telefoon openliggen en schreeuw dat je verkracht wordt en waar je bent. Schop je schoenen uit wanneer je zo beter kan vluchten. Kijk niet achterom terwijl je vlucht, blijf rennen. Schat ondertussen de situatie in en bepaal uw strijdplan wanneer de vlucht mislukt (zie verder).
2. Roep om hulp zo dit zinvol is, schreeuw de ziel uit uw lijf
Fase 2.
3.Is dit zinloos of niet geslaagd, wordt dan rustig en behoud de controle over jezelf, je denken en handelen. Indien uw handen vrij zijn steek dan hard en zonder aarzelen uw vingers in de ogen van de verkrachter.
4. kijk of je kan bijten en bijt waar je kan, schop op de schenen, geef een harde slag in de nek of de keel.
5. Zijn er voorwerpen die je bij hebt of die in de buurt liggen waarmee je kan slaan of een harde stoot toedienen. Richt naar het hoofd.
6. Slaan of schoppen naar de testikels is moeilijk door de beschermreflex van de man. Krijg je de gelegenheid doe het.
7. Sleutels die je vastklemt in je vuist en waarmee je een vuistslag geeft kunnen zwaar verwonden. Richt naar buik, ogen of hals.
8. Durf te slaan te bijten en te steken zonder aarzeling en met al uw adrenaline. We hebben allemaal remmingen. Overwin die. Nu ben je in gevaar en sla je zonder remmingen en draai je op zuivere adrenaline.
Fase 2bis
Maak je onaantrekkelijk: braak, urineer, schreeuw dat je je regels hebt, vraag hem of hij jouw schimmelinfectie wil delen
Fase 3
9. Indien dit mislukt verander je uw strategie. Je blijft zeer alert. Maar je stopt met fysiek verzet. Je laat de verkrachter verstaan dat je je bedacht hebt en dat jouw verzet je opgewonden heeft en je het zelf ook wilt. Maar dat je het goed wil doen en hem de beurt van zijn leven wil geven. Praat lief in op de verkrachter. De kans bestaat dat verkrachter ofwel zijn agressie verliest en je kan vluchten, of dat hij in je verhaal trapt. Verzin een smoes dat je je even wil wassen, even moet plassen, giechel desnoods. Probeer van die smoes gebruik te maken te vluchten.
10. Stel voor zijn geslachtsdeel te strelen of het te pijpen. Hij is dan zeer kwetsbaar. U heeft uw handen en mond vrij. Breng uw mond 3 cm over zijn eikel terwijl met uw hand zijn testikels streelt zo dat hij het "heerlijk" vindt bijt dan uit alle kracht terwijl je uw nagels diep in zijn testikels plant uw vuist dichtknijpt en zijn testikels toetakelt.
Alternatief:
Laten begaan zeer apathisch blijven U zelf uitkleden, inpraten hetgeen in sommige gevallen de agressie vermindert de verkrachtingsdrang kan wegnemen en de kans op verwondingen of erger kan vermijden. Dit alternatief dien je op het moment te overwegen, maar is moeilijker bij de verwerking.
Elke verkrachting is anders. Je kan je nooit voorbereiden op een (poging tot) verkrachting. je kan wel steeds alert zijn en je strategie bepalen, aanpassen of bijsturen terwijl je situatie steeds nuchter en helder beoordeelt.
Voorkom situaties waarin je verkracht kan worden.
Heel wet verkrachtingen gebeuren thuis of door bekenden. Zorg dat je altijd uw GSM bij jou hebt als een revolver zodat je het nummer 112 kan vormen. Op bekenden kan soms ingepraat worden en zij lopen vlugger in uw leugen dat je het met hen wil doen. Het verhaal van het willen opfrissen in de badkamer, waarna je kan vluchten desnoods door het raam. heeft hier meer kans. Je kan u zelf beginnen te ontkleden en vragen dat hij zich ook ontkleed. Wanneer zijn broek op zijn enkels hangt is hij geblokkeerd en heb je een vluchtkans.
Het risico van verkrachtingen op straat kan je beperken door je revolver (dit is je GSM steeds in het ene hand te houden en je sleutels in je vuist geklemd klaar om een vuistslag toe te dienen.
Zorg dat je niet alleen je wagen moet gaan opzoeken op een verlaten parking. Eis dat minstens 2 vriendinnen of minstens 1 betrouwbare vriend je tot aan uw wagen, de tram, bus of trein begeleid. Laat u eventueel oppikken door een taxi.
Zij steeds zeer matig met alcoholverbruik zodat je altijd alert blijft. Joggen en wandelen doe je niet alleen. Je doet dit samen met anderen of op plaatsen waar meerdere personen aanwezig zijn.
Onthoud dat elke verkrachting anders is en er geen universele strategie bestaat. U zal uw strategie moeten bepalen op het ogenblik zelf. Daarom moet je alert blijven.
