Passieve hoofdelijkheid (hoofdelijkheid tussen schuldenaars)
Naast de actieve hoofdelijkheid (de hoofdelijkheid tussen schuldeisers die bestaat wanneer ieder van de schuldeisers de schuldenaar voor het geheel kan aanspreken zie artikel 5.170 vernieuwd burgerlijk wetboek) bestaat ook de passieve hoofdelijkheid.
Passieve hoofdelijkheid is is de hoofdelijkheid tussen schuldenaars.
Bij passieve hoofdelijkheid is één schuld, meerdere schuldenaars en één schuldeiser.
Passieve hoofdelijkheid doet zich voor wanneer meerdere schuldenaars instaan voor dezelfde schuld (art. 1200 en volg. oud B.W. en 5.160 en 5.161 nieuw BW). Leningen toegestaan aan echtgenoten, samenwonenden of aan personen die in het algemeen samen lenen worden in de regel door de banken steeds hoofdelijk afgesloten met passieve hoofdelijkheid tussen de verschillende leners. De bank kan dan de volledige schuld verhalen op elke lener afzonderlijk.
De betaling door één schuldenaar bevrijdt de andere schuldenaars. Na de betaling kan de schuldenaar die betaald heeft partiële terugbetaling bekomen van de andere schuldenaars.
Passieve hoofdelijkheid wordt vaak bedongen in contracten met schuldeisers. Zij kan ook voortvloeien uit de wet (bijvoorbeeld in het aansprakelijkheidsrecht). De passieve hoofdelijkheid vormt een uitzondering op e regel van de deelbaarheid van de verbintenissen.
Uittreksel uit het nieuw BW
“Art. 5.160. Definitie en bronnen
Zij bestaat van rechtswege tussen ondernemingen, in de zin van artikel I.1, eerste lid, 1°, van het Wetboek van economisch recht, die tot een zelfde contractuele verbintenis gehouden zijn. Deze regel is evenwel niet van toepassing indien de onderneming een natuurlijke persoon is en haar contractuele verbintenis kennelijk vreemd is aan de onderneming.”
Actieve hoofdelijkheid betreft de hoofdelijkheid tussen schuldeisers
Bij actieve hoofdelijkheid is er één schuld met meerdere schuldeisers en één schuldenaar. Hoofdelijkheid kan zich inderdaad zowel voordoen tussen schuldeisers als schuldenaars.
Een verbintenis is hoofdelijk tussen verscheidene schuldeisers wanneer elk der schuldeisers deze schuld kan verhalen op de schuldenaar en de schuldenaar zijn schuld naar keuze kan voldoen bij één van de schuldeisers, waarbij dit hem bevrijdt ten aanzien van alle andere, ook al is het voordeel van de verbintenis splitsbaar en deelbaar tussen de onderscheidene schuldeisers (vb. de betaling van een geldsom is vatbaar voor verdeling.
Wanneer bij actieve hoofdelijkheid één schuldeiser betaald is, is de schuldenaar tegenover alle schuldeisers bevrijd.
Het komt de diverse schuldeisers dan toe de schuld onder hen onderling te verdelen. Behoudens andersluidende regeling tussen de schuldeisers gebeurt de verdeling in gelijke delen.
Elke kan daden stellen tot behoud en bewaring van de schuldvordering. daden van beschikking vergen de instemming van alle schuldeisers.
Actieve hoofdelijkheid wordt niet vermoed. Verbintenissen zijn immers principieel deelbaar. Actieve hoofdelijkheid moet uitdrukkelijk worden gestipuleerd.
Actieve hoofdelijkheid is eerder uitzonderlijk.
Uittreksel uit het nieuw BW
“Art. 5.170. Definitie en bronnen
Wanneer is een verbintenis hoofdelijk?
De algemene regel: Hoofdelijkheid wordt niet vermoed; zij moet uitdrukkelijk bedongen zijn of door een rechtsregel worden opgelegd.
Aldus kan hoofdelijkheid het gevolg zijn van:
- de wet
- een overeenkomst
- een gewoonte
- een algemeen rechtsbeginsel
- een gemeenschappelijke fout
Wanneer de hoofdelijkheid dus niet bij wet, overeenkomst, gewoonte wordt geregeld en de verbintenis dus geen gemeenschappelijke fout tot grondslag heeft, worden de verbintenissen van verschillende schuldenaars geacht niet hoofdelijk te zijn en is aldus elke schuldenaar slechts gehouden tot beloop van zijn deel. In dit geval moeten bv. 2 leners (zoals een samenwonend koppel ten aanzien van de ouders van één van hen) die samen een onderhandse schuld hebben aangegaan waarbij geen hoofdelijkheid werd bedongen slechts elk de helft betalen. De uitlenende schoonvader zou dus van zijn lenende schoonzoon niet de volledige lening kunnen opeisen.
Is een verbintenis daarentegen (passief) hoofdelijk dan kan elke
schuldenaar verplicht worden de gehele schuld terug te betalen aan de schuldenaar.
a. Hoofdelijkheid geregeld bij wet:
voorbeelden van wettelijke bepalingen die hoofdelijkheid tussen de schuldenaars opleggen:
- de tienjarige aansprakelijkheid van architect en aannemer - art. 1792 oud B.W.
- de hoofdelijke verplichting van artikel 50 van het Strafwetboek waardoor personen die wegens een en het zelfde misdrijf veroordeeld werden hoofdelijk tot schadevergoeding verplicht zijn ten opzichte van het slachtoffer;
- de hoofdelijkheid van de echtgenoten voorzien in art. 222 oud B.W. ten aanzien van huishoudschulden;
b. Hoofdelijkheid bij overeenkomst
- een schuldenaar kan zich ook bij eenzijdige wilsuiting samen met een andere schuldenaar hoofdelijk verbinden of een actieve hoofdelijkheid opleggen aan onderscheiden schuldeisers;
- de last of voorwaarde bij testament kan hoofdelijk worden opgelegd
c. Hoofdelijkheid bij gewoonte: Handelaars die gehouden zijn tot een en dezelfde verbintenis zijn volgens het gewoonterecht hoofdelijk gehouden. De Hoofdelijkheid van de handelaars raakt niet de openbare orde en is evenmin een regel van dwingend recht. Zij kunnen bij overeenkomst hiervan afwijken.
d. Wanneer een fout begaan wordt door personen die bewust hebben bijgedragen tot het veroorzaken van een schade zijn zij hoofdelijk gehouden tot vergoeding van het slachtoffer
Onderlinge verhouding tussen de hoofdelijke schuldenaars
Door de hoofdelijkheid van een schuld kan een bepaalde schuldenaar voor het geheel worden aangesproken niettegenstaande hij dus niet de enige schuldenaar is. Vanzelfsprekend kan de schuldeiser door de hoofdelijkheid nooit meer ontvangen dan het bedrag van zijn vordering. Eens hij door wie van de schuldenaars volledig betaald is, dooft zijn vordering uit.
Eens de vordering door één schuldenaar betaald werd, wordt zij conform art. 1213 van het oud burgerlijk wetboek (5.164 nieuw BW) opgedeeld is delen tussen de verschillende schuldenaars die onder elkaar en dus ten aanzien van mekaar ieder voor hun aandeel verbonden zijn. De medeschuldenaar van een hoofdelijke schuld, die de gehele schuld voldaan heeft, kan van de overige schuldenaars dit respectievelijke deel (maar ook niets méér terugvorderen). De schuldenaar die voor een hoofdelijke schuld betaald heeft aan een schuldeiser kan zijn medeschuldenaars ten aanzien van hemzelf dus niet aanzien als hoofdelijke schuldenaars.
Indien een van deze schuldenaars onvermogend is, wordt het door zijn onvermogen veroorzaakte verlies naar evenredigheid omgeslagen over al de andere schuldenaars die in staat zijn om te betalen, en degene die de schuld voldaan heeft.
Hoofdgevolg en secundair gevolg van de hoofdelijke verbintenis
hoofdgevolgen: de bepalingen van art. 1200, 1201, 1203, 1204, 1208 tot 1212 Burgerlijk wetboek (5.160 tot 5.165 nieuw BW): als belangrijkst hoofdgevolg geldt dat elke schuldenaar voor de gehele schuld moet instaan op vraag van de schuldeiser die kiest tot welke schuldenaar hij zich richt. Na betaling door de aangesproken schuldenaar zullen de overige schuldenaars deze moeten vergoeden.
bijkomend gevolg: onder meer m.b.t de regels inzake ingebrekestelling en de stuiting van de verjaring tegen één van schuldenaars die ook geldt ten aanzien van de andere schuldenaars.
Verbintenis in solidum.
Wanneer er verschillende schuldenaren zijn die een samen een contractuele of een buitencontractuele fout hebben begaan die één en dezelfde schade veroorzaakt, kan de schadelijder de betaling van elke de gehele schadevergoeding bekomen van elke schadeverwekker, ondanks de afwezigheid van hoofdelijkheid. Deze verbintenis wordt een verbintenis in solidum geheten en werd gecreëerd door de rechtsleer en rechtspraak.
Bij een verbintenis in solidum is er dus samenloop van:
- ofwel verschillende contractuele aansprakelijkheden;
- ofwel verschillende buitencontractuele aansprakelijkheden;
- ofwel contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheden;
Bij een verbintenis in solidum gelden enkel de hoofd- of primaire gevolgen van de hoofdelijkheid en niet de bijkomende of secundaire.
Verbintenissen in solidum
Uittreksel uit het nieuw BW
“Art. 5.168. Definitie
Schuldenaars zijn in solidum gehouden wanneer zij, buiten de gevallen van passieve hoofdelijkheid en ondeelbaarheid en hoewel ze verbonden zijn jegens de schuldeiser door onderscheiden verbintenissen, elk gehouden zijn tot de gehele betaling. Wanneer het verbintenissen betreft tot betaling van een geldsom en de bedragen ervan verschillen, is elke schuldenaar in solidum gehouden tot de gehele betaling van het laagste bedrag.”
Solidaire verbintenissen of solidariteit onder de schuldenaars
dit zijn synoniemen van hoofdelijke verbintenissen en hoofdelijkheid onder de schuldenaars
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Wettelijke bron: de wet van 29 Juli 1964 betreffende de opschorting het uitstel en de probatie.
Rechtspraak • Grondwettelijk hof 28/10/2010 125/2010 juridat Samenvatting Het Hof zegt voor recht : Artikel 8, § 1, eerste lid, van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de…
De probatie onder de gelding van het het strafwetboek 1867In strafzaken kan de rechter overgaan tot opschorting van de uitspraak. Veelal gebeurt dit op vraag van de verdediging. De…
Wat de maatregel betreft indien de autonome probatiestraf niet wordt uitgevoerd, wordt in de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 april 2014 uiteengezet: “Als de rechter een probatie uitspreekt, stelt…
( ... ) i. Bestreden beslissing De verzoekende partijen vorderen met een aangetekende brief van 25 oktober 2019 de vernietiging van de beslissing van de verwerende partij van 30 augustus 2019. De verwerende…
Woord vooraf De initiële bedoeling van de eerste uitgave van dit boek was om een praktisch instrument aan te bieden aan de justitiële en politionele partners bij de bestrijding van financieel-economische misdrijven…
Arrest I. Rechtspleging voor het Hof Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het Hof van Beroep te Gent, kamer van inbeschuldigingstelling, van 28 december 2021. ... II. Beslissing van het Hof Beoordeling Middel 1. Het middel…
De heer federaal procureur, eerste beklaagde. Zij verklaart onder meer dat hij op 2 april 2013 op reis is vertrokken naar Turkije (Adana) met een aantal vrienden. Hoewel hij…
in zake van het openbaar ministerie: bij wie zich hebben aangesloten als burgerlijke partijen: 1. De Politie zone nr. 5340 BrusselWest, tegen B.F. OP STRAFGEBIED 3. Ten gronde Beklaagden staan terecht voor deelname aan een…
Art. 371 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Terroristisch misdrijf stelt: “§ 1. Een terroristisch misdrijf is het plegen van een misdrijf bedoeld in de paragrafen 2 en 3 dat door…
V O N N I S datum: 11 februari 2015 De rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, kamer AC4, rechtdoende in correctionele zaken in bijzondere zitting, heeft het volgende vonnis uitgesproken: Notitie…
De heer federaal procureur, eerste beklaagde. Zij verklaart onder meer dat hij op 2 april 2013 op reis is vertrokken naar Turkije (Adana) met een aantal vrienden. Hoewel hij…
A.O.... De beklaagde wordt onder de enige tenlastelegging vervolgd wegens overtreding van art. 140, § 1 Sw., namelijk: «In het gerechtelijk arrondissement West-Vlaanderen tussen 23 september 2014 en 23 juni 2015 deelgenomen te hebben aan…
Woord vooraf De initiële bedoeling van de eerste uitgave van dit boek was om een praktisch instrument aan te bieden aan de justitiële en politionele partners bij de bestrijding van financieel-economische misdrijven…
De heer federaal procureur, eerste beklaagde. Zij verklaart onder meer dat hij op 2 april 2013 op reis is vertrokken naar Turkije (Adana) met een aantal vrienden. Hoewel hij…
V O N N I S datum: 11 februari 2015 De rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, kamer AC4, rechtdoende in correctionele zaken in bijzondere zitting, heeft het volgende vonnis uitgesproken: Notitie…
Woord vooraf De initiële bedoeling van de eerste uitgave van dit boek was om een praktisch instrument aan te bieden aan de justitiële en politionele partners bij de bestrijding van financieel-economische misdrijven…
Art. 374 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Deelname aan het nemen van een beslissing binnen een terroristische groep stelt: “Deelname aan het nemen van een beslissing binnen een terroristische groep…
Commentaar: “Deze bepaling neemt de strafbaarstelling over van deelname aan de activiteit van een terroristische groep zoals voorzien in artikel 140, § 1, van het Strafwetboek 1867. Hoewel de definitie van een…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
Middelenverbintenis of inspanningsverbintenis: (Mittelverpflichtung) een verbintenis waarbij de verplichting van een partij erin bestaat om naar best vermogen te handelen, zonder dat een resultaat gegarandeerd wordt. (vb. geneeskundige behandeling) resultaatsverbintenis: verbintenis waarbij…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules