De taak van de rechter in de 21ste eeuw
Zeer lange tijd werd de rechter geïdentificeerd met de persoon die de rechtspraak pleegde met andere woorden de mond van het recht. Maar de wet bevat tal van lacunes, waardoor de wet op heel wat antwoorden geen vragen weet en ook heel wat vragen aan de rechter openlaat.
In een archaïsch rechtssysteem was de betrachting van de wet (lees de opgelegde norm) om voor bijna elke mogelijk denkbare vraag een oplossing te bieden.
Zo voorzag het Romeins recht voor elk contract een specifieke vordering en zelfs voor elke soort van een onrechtmatige daad.
In geëvolueerde rechtstelsels regelt de wet in abstracto waarbij de rechter in concreto het recht invult.
Regressie van recht treedt op wanneer de wetgever in concreto gaat inspelen op een bepaalde tendens. In zekere zin kan deze regressie als tussenstap noodzakelijk zijn om een lacune op te vangen of om een signaal van erkenning aan de burger te verschaffen.
Maar wanneer dit te vlug gebeurt en op een te concrete zaak, is dit gewone loodgieterij.
De rechter moet de figuur zijn die het recht voltooit, met andere woorden niets meer en niets minder dat het sprekende recht, waarbij de wetgever tot taak heeft krijtlijnen vast te stellen.
Het levende recht is het terrein van de rechter. De beoordelingsvrijheid van de rechter wordt in de laatste decennia opnieuw ingeperkt alsof de wetgever (al dan niet aangestuurd door volk en populisme), het gebrek aan vertrouwen in justitie op de rechter projecteert.
In het archaïsche recht werd het recht gepleegd door de pontifex, of beter onder het gezag van de pontifex waarbij de goddelijke tussenkomst de legitimatie van de machten van de rechter benadrukte. Op het ogenblik dat er kruisbeelden boven het hoofd van de rechter hadden gehangen, hadden deze dezelfde bedoeling, met name de legitimatie van de rechterlijke uitspraak. De legitimatie is evenwel in de handen van de rechter gevallen. In de 21ste eeuw, moet elke gezagsdrager het gezag te verdienen.
Zo dient de rechtspraak en ook de rechter het gezag van de burger te verdienen door de rechten van de burger te eerbiedigen, door te luisteren en respectvol met elke burger om te gaan en zich niet verheven te voelen boven de burgers, zonder zijn gezag in vraag te moeten laten stellen, onverminderd het eventuele recht van de burger op hoger beroep.
Een rechter wordt verondersteld een oneindig inlevingsvermogen te hebben, kan afstand nemen van zijn eigen normen en waarden en een universele ethiek hanteren.
Hoe controversieel ook, een rechtsonderhorige vraagt vooral gehoord te worden en het gevoel te hebben gehoord te zijn.
Ten onrechte wordt verondersteld dat elke rechtsonderhorige die zijn gelijk niet krijgt voor de rechter zich verongelijkt voelt. Niets is minder waar. Wanneer de rechtsonderhorige het gevoel heeft gehoord te worden en een degelijke aanvaardbare uitleg heeft gekregen van de rechter is de kans des te groter dat hij het vonnis aanvaardt en de rechtsorde hersteld is.
De rechtvaardige rechter kent empathie weet medeleven, welwillendheid, nauwgezetheid, mildheid, strengheid en zorgzaamheid met respect voor de mens, binnen de grenzen van het recht en weet deze waarden in balans te houden voor alle betrokken partijen, in bescheidenheid en met de wetenschap dat kennis van de absolute waarheid en absolute rechtvaardigheid niets meer zijn dan zeer obligate betrachtingen.
Dit brengt ons bij de expliciete motiveringsplicht en hoorplicht van de rechter. In heel wat gevallen is de rechtsonderhorige niet aanwezig in de rechtszaal. Maar het vonnis dient een weerspiegeling te zijn van de gedachtegang van de rechter, een dialoog tussen de rechter en de rechtsonderhorige waarbij het de taak van de advocaat is deze gedachtegang over te brengen.
Men dient zeer goed te beseffen dat rechters vaak beslissingen dienen te nemen die niet sympathiek overkomen en die moeilijk aan een brede schare van de bevolking in begrijpbare taal kunnen uitgelegd worden.
Daarnaast mag men niet uit het oog verliezen dat het recht door mensen gesproken wordt, mensen die feilbaar zijn en geen onfeilbare goden zijn die kennis hebben van ultieme universele waarheden.
Rechters worden vaak enkel met percepties geconfronteerd en onvolledige bewijsmiddelen.
De twijfel spreekt inderdaad in het voordeel van de beklaagde. Maar soms kan de opstapeling van de bewijzen overweldigend zijn waardoor met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid tot schuld kan worden besloten.
Op dezelfde wijze kan een op het eerste zicht duidelijke zaak op basis van twijfel om een procedureregel er toch tot een vrijspraak leiden. De procedureregels werden precies ingevoerd om de vrijheden van de burgers te vrijwaren en toe te zien op een eerlijk proces.
De procedure is op zichzelf de handleiding van het recht en de waarborg van de rechten en vrijheden van de burgers tegen de willekeur van de rechter.
Volkswoede is een normaal fenomeen en zeker psychologisch verklaarbaar. Maar volkswoede is geen synoniem van justitie, zo niet komt men tot uitspattingen zoals deze na de Tweede Wereldoorlog of tot onsamenhangende wetgeving zoals we deze te vaak in het verleden hebben gezien.
Uitingen van volkswoede, zijn daarom geen meningen van meerderheden en al evenmin bewijzen van fout of gelijk. Zij worden soms aangewakkerd door canaille of door onzichtbare derden met een eigen agenda.
Opgelet: Deze tekst omvat slechts een gedeeltelijke inhoud
Word ook lid en lees onbeperkt alle bijdragen.
Art. 614 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aanslag op de persoon van een buitenlands staatshoofd stelt: “De aanslag op de persoon van een buitenlands staatshoofd is elke aanslag die gericht…
Art. 564 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) definities stelt: “Voor de toepassing van dit hoofdstuk moet onder de volgende begrippen worden begrepen: 1° bondgenoot: elke Staat die, zelfs zonder bondgenootschapsverdrag…
Art. 625 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Het verzuim om op te treden tegen een wederrechtelijke vrijheidsberoving stelt: “Het verzuim om op te reden tegen een wederrechtelijke vrijheidsberoving is het…
Art. 542 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aanslag op de staatsordening stelt: “De aanslag op de staatsordening is elke aanslag gepleegd met het oogmerk om de grondwettelijke staatsordening of de…
Art. 542 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aanslag op de staatsordening stelt: “De aanslag op de staatsordening is elke aanslag gepleegd met het oogmerk om de grondwettelijke staatsordening of de…
Art. 542 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aanslag op de staatsordening stelt: “De aanslag op de staatsordening is elke aanslag gepleegd met het oogmerk om de grondwettelijke staatsordening of de…
Commentaar: Onder de gelding van het Sw. 1867, voorafgaand aan de invoering van het Sw. 2024 waren er verscheidene bepalingen die het aantasten van het overheidsgezag strafbaar stellen. Artikel 2 van…
Art. 548 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Verstoring van parlementaire werkzaamheden stelt: “De verstoring van parlementaire werkzaamheden is het opzettelijk in een lokaal van een wetgevende vergadering aannemen van een…
Art. 551 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Aanslag op het leven van de Koning of de vermoedelijke troonopvolger stelt: “De aanslag op het leven van de Koning of de vermoedelijke…
Art. 558 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Samenspanning tegen de monarchie stelt: “De samenspanning tegen de monarchie is elke samenspanning met het oogmerk om een aanslag te plegen: 1° op…
Art. 561 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Majesteitsschennis stelt: “Majesteitsschennis is het met het oogmerk de beschermde persoon belachelijk te maken, smaden door daden, woorden, gebaren of bedreigingen van de…
Uittreksel uit het strafwetboek 1867: TITEL IV. - MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE OPENBARE ORDE, GEPLEEGD DOOR AMBTENAREN IN DE UITOEFENING VAN HUN AMBT OF DOOR BEDIENAREN DER EREDIENSTEN IN DE…
1. ART.2262BIS BW Een betaling die niet als een erkenning van schuld kan worden aanzien stuit de verjaring niet voor het saldo. A. SCHULDERKENNING De erkenning van de schuld stuit de verjaring. De…
Uittreksel uit het vonnis. I. FEITEN EN VOORGAANDEN Beide partijen wonen in de Kapenstraat van G. Dit is een straat in het centrum met aaneengesloten bebouwing. Eisers wonen in het huis met nummer 16…
Rolnummer 7434Arrest nr. 157/2021van 28 oktober 2021ARREST__________In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1 van de wet van 6 april 1847 « tot bestraffing van de beledigingen aan den…
Tekst arrest Nr. P.16.0103.F PROCUREUR-GENERAAL BIJ HET HOF VAN BEROEP TE LUIK, tegen 1. P. G., 2. Y. G. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te…
Art. 541 Sw. 2024 (Inwerkingtreding 8 april 2026) Belemmering of verstoring van de vrijheid van opbod of van inschrijving stelt: “Belemmering of verstoring van de vrijheid van opbod of van inschrijving is…
uittreksel uit het strafwetboek 1867: Art. 458. Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die…
Het fabrieksgeheim is informatie die verband houdt met productie, methodiek, grondstoffen, techniek, structuur, financiën, personeel, werkwijze in een onderneming en die de onderneming een concurrentieel voordeel oplevert of kan opleveren…
wettelijke basis: de wet van 30 april 1848 en door een organiek reglement bepaald door de Gemeenteraad van de Stad Brussel van 19 december 1994 en goedgekeurd door het Brusselse…
wettelijke basis: de wet van 30 april 1848 en door een organiek reglement bepaald door de Gemeenteraad van de Stad Brussel van 19 december 1994 en goedgekeurd door het Brusselse…
Een lijfrente wordt in de rechtsleer omschreven als een rechtsverhouding krachtens welke een persoon aan een andere persoon verplicht is tot een periodieke uitkering van een geldbedrag, gedurende het leven…
Il. Beroepen vonnis Investeren in andermans woning verrijking zonder oorzaak waarbij de kosten de normale lasten in de huishouding overschrijden - verrijking zonder oorzaakWanneer de uitgaven van de ene feitelijke…
PrincipesDe vastgoedmakelaar heeft recht op commissieloon in dien de beoogde verkoopovereenkomst effectief tot stand komen ten gevolge van zijn tussenkomst De vastgoedmakelaar heeft recht op commissie wanneer de koop met…
T.D. t.\ P.W. en N.V. II. Feiten en vorderingen 1. Eiser voert aan dat hij, in de zomer van 2011, verschillende (telefonische) contacten heeft gehad met verweerders met betrekking tot…
E. t./ B. bvba( ... )Antecedenten1. Het geschil vindt zijn oorsprong in een overeenkomst van "verkoopstoelating - verhuring van diensten", door de partijen ondertekend op 2 juli 2010.1.1. Met deze…
Rechtspraak: • Hof van Cassatie, 1e Kamer 2 februari 2006, RW 2008-2009, 926 .... III. Beslissing van het Hof Beoordeling Eerste middel 1…
Elfri.be bestaat als site sinds 2003. Sinds 15 augustus 2018 werkt de site in haar nieuwste editie met Arc3c als uitgever. Nieuw is de https omgeving, het dynamisch karakter, web 3 .0 technologie, betere zoekmogelijkheden en een 40 tal nieuwe functies. De site wordt inhoudelijk voortdurend, lees dagelijks, aangepast en aangevuld met de recentste wetswijzigingen, nieuwe rechtspraak en nieuwe rechtsleer. Bijna alle rechtspraak die in België aandacht krijgt is terug te vinden op de elfri.be. Anders dan andere dure websites, hebben we een technologie uitgewerkt waarbij de gezochte informatie onmiddellijk wordt verschaft door een gewone vraagstelling in gewoon Nederlands, het weze op de site zelf, het weze gewoon in Google. Wij spreken uw taal en werken niet met onbegrijpelijke of onlogische boomstructuren die verwijzen naar documenten die ofwel niet relevant, ofwel niet kunnen gelezen worden. Om volledige informatie met bronnen, rechtsleer, rechtspraak en wetgeving, kan u een vrij goedkoop abonnement nemen (reeds mogelijk vanaf 1 maand)
In een procedure wordt principieel geoordeeld op basis van het gerechtsdossier zoals gestaafd middels stukken die door partijen worden neergelegd. De conclusies houden de middelen in tot ondersteuning van de eis…
Artikel 213 Burgerlijk wetboek stelt: “Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning verplicht, zij zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd”. Deze bepaling werd opgenomen in Hoofdstuk VI Wederzijdse rechten en verplichtingen…
Bronnen en referenties Bücherhexe (2007). Paul Watzlawick. Wikipedia die freie Enzyklopädie. Verkregen 04-02-2007 van http://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick ExplicitImplicity (2007). Paul Watzalwick. Wikipedia, the free encyclopedia. Verkregen 04-02-2007 van http://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Watzlawick Auteur onbekend (2006). Uittreksel van ‘De…
De regels betreffende de foutaansprakelijkheid worden weergegeven in de artikelen 1382 en 1383 oud Burgerlijk Wetboek. Volgens deze artikelen dient degene die door zijn fout of nalatigheid aan een ander schade…
Een nietig verklaarde overeenkomst kan voor partijen geen grondslag van rechten en verplichtingen zijn. De nietige overeenkomst kan ook niet aan derden worden tegengeworpen. Bovendien werkt een nietige rechtshandeling terug…
Voorbeelden van beschikkingen: uittreksel uit het gerechtelijk wetboek: Art. 98. Wanneer een rechter wettig verhinderd is of er een plaats van rechter openstaat in een rechtbank van eerste aanleg of van koophandel…
ONTLEDING LASTER ONDER DE GELDING VAN HET Sw. 1867 • Laster bestaat erin aan een persoon kwaadwillig een bepaald feit ten laste te leggen dat zijn eer kan krenken of hem…
Hoe kan men onroerende goederen verkrijgen door verkrijgende verjaring? voorwaarden: - een voortdurend bezit - een onafgebroken bezit - een openbaar bezit - een niet dubbelzinnig bezit - een bezit als eigenaar…
Principieel is in toepassing van het WER een persoonlijk faillissement van een (ex) bestuurder (nieuwe naam voor zaakvoerder) mogelijk, los van het faillissement van de onderneming waarin deze optrad. Boek I…
Nr. P.15.0880.N H J, inverdenkinggestelde, eiser, tegen H W, burgerlijke partij, verweerder. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent…
Art. 474 Sw. 2024 (Inwerkintreding 8 april 2026) Verzwarende factoren van diefstal en afpersing stelt: “Bij de keuze van de straf of maatregel en de zwaarte ervan voor een in deze…
De OBSI schaal, wordt soms afgekort als de schaal mbt de wijze waarop volledige blindheid,.... wordt vastgesteld (KB 08/02/2006. Dit verkort opschrift mag geen verwarring stichten. De lijst betreft niet…
Bekom toegang tot alle informatie op deze website
Met een abonnement krijgt u toegang tot een schat aan bijkomende informatie (vaak elders niet te vinden), lezen van de volledige teksten zonder beperkingen, verwijzingen naar wetten, rechtspraak en wetten, antwoorden op nog meer vragen, opzoekingen allerhande mogelijkheid tot knippen, plakken, afdrukken, modellen, tips, trics, aandachtspunten professioneel gedeelte en zoveel meer.
Met een abonnement (vanaf 5,95 euro per maand) heeft u steeds een professionele juridische bibliotheek met 25.000 bijdragen ter beschikking
BVBA Advocatenkantoor Elfri De Neve
Stationsstraat 29 - 9700 Oudenaarde
voor afspraak 055/31.86.47
Fax: 055/31.14.03
U heeft geen toegang tot knippen, plakken, opslaan, printen, downloaden, raadpleging archief, sociaal netwerk, vacaturedienst slechts gedeeltelijke toegang tot deze pagina. Om hiervan gebruik te maken van deze functies en diensten dient u u een pro-abonnement te nemen. klik hier voor de verschillende formules