Definitie vaststellingsovereenkomst:Een vaststelllingsovereenkomst is een schriftelijk akkoord waarbij partijen een deel of het geheel van een geschil regelen. Als gedeeltelijke regeling kan de vaststellingsovereenkomst ook een feitelijke toestand vastleggen (zoals b.v. een medische toestand of een plaatsbeschrijving). Een vaststellingsovereenkomst bindt de partijen, zelfs indien later zou blijken dat de realiteit afwijkt van de inhoud van de gedane vaststellingen (zie: B. Tilleman, I. Claeys, Ch. Coudron en K. Loontjes,
Dading in
APR, Antwerpen, Kluwer, 2000, 8-9). De vaststellingsovereenkomst heeft dwingende bewijsswaarde.wanneer zij beantwoordt aan de bewijsvereisten van art. 1325 BW (dit is het geval wanneer het document is gedateerd, het werd opgesteld en ondertekend in evenveel exemplaren als er partijen zijn, wat vermeld wordt op elk exemplaar). De rechter moet de inhoud daarvan voor waar aannemen (zie art. 1341 BW). Het tegenbewijs kan enkel worden geleverd door het voorleggen van een ander geschrift, ondertekend door partijen, dat de vaststellingsovereenkomst tegenspreekt of door een bekentenis van de h. K.
Bespreking van het werk door de uitgever:
Een belangrijke opdracht van elk juridisch systeem bestaat erin conflicten op te lossen. Partijen kunnen een conflict op verschillende manieren oplossen. Traditioneel leeft bij het publiek het beeld dat een rechterlijke beslissing een einde maakt aan het conflict. De juridische realiteit is echter anders: veel conflicten worden niet door een rechter, maar via alternatieve geschillenbeslechting opgelost.
Dit boek analyseert de conventionele oplossingen die hun bindende kracht en rechtsgevolgen ontlenen aan het verbintenissen- en contractenrecht (de ‘vaststellingsovereenkomst’).
Conflictoplossing is een belangrijke opdracht van elk juridisch systeem. Traditioneel leeft bij het publiek het beeld dat de rechter een einde maakt aan conflicten; echter de juridische realiteit is anders. Veel conflicten worden niet door een rechter, maar via alternatieve geschillenbeslechting opgelost.
Dit boek analyseert de conventionele buitengerechtelijke oplossingen die hun bindende kracht en rechtsgevolgen ontlenen aan het verbintenissen- en contractenrecht. Als generieke verzamelterm voor deze instrumenten (zoals bv. de dading en de bindende derdenbeslissing) hanteert dit boek de term ‘vaststellingsovereenkomst’. Dit begrip is als dusdanig niet gekend in de Belgische wetgeving, maar er zijn wel een aantal toepassingen van te vinden in de wet, de rechtspraak en de rechtsleer.
Hoewel het beëindigen van een conflict voor de partijen van primordiaal belang is, blijkt uit rechtspraak dat een vaststellingsovereenkomst niet altijd de gewenste rechtszekerheid biedt. Dit lijkt te botsen met de bestaansreden van alternatieve geschillenbeslechting. Daarnaast is het een fundamenteel rechtsbeginsel dat iedereen toegang tot een rechter moet hebben. Zonder de toetsingsbevoegdheid van de rechter kan men mogelijke misbruiken niet counteren. Daarom is het ook verdedigbaar dat partijen een rechter niet zomaar buitenspel kunnen zetten. Er lijkt dus een spanning te bestaan tussen de behoefte van partijen aan maximale rechtszekerheid via een vaststellingsovereenkomst en het mensenrecht op toegang tot een rechter. Rechtszekerheid lijkt dan tegenover rechtvaardigheid te komen staan. Dit boek gaat na waar het evenwicht ligt dat noodzakelijk is voor een oplossing voor het conflict aan de hand van een vaststellingsovereenkomst en ontwikkelt hiertoe een aantal criteria.
