Een zaak is gebrekkig in de zin van art. 1384, eerste lid, oud BW, wanneer zij een abnormaal kenmerk vertoont dat in bepaalde omstandigheden schade kan berokkenen aan derden. Dit laatste is in casu het geval. Het mogelijk schadeverwekkend karakter van de toestand in casu staat vast.
De aansprakelijkheid op basis van art. 1384, eerste lid, oud BW ontstaat zodra het gebrek in de hierboven bepaalde betekenis en het causaal verband ervan met het ongeval bewezen zijn.
Vandaar dat in casu het cassatiearrest van 12 september 2003 onder de aandacht moet worden gebracht. Het arrest vernietigt de beslissing van het hof van beroep dat het gebrek niet had aangenomen omdat de zaak niet ongeschikt was voor gebruik volgens haar normale bestemming, zoals ook verweerster in conclusie ten onrechte aanvoert. Het Hof van Cassatie oordeelt dat een zaak (het ging er om een wegdek) gebrekkig is in de zin van art. 1384, eerste lid, oud BW, wanneer zij een abnormaal kenmerk vertoont waardoor zij in bepaalde omstandigheden schade kan veroorzaken, dat die wetsbepaling niet vereist dat het gebrek de zaak ongeschikt maakt voor het gebruik waartoe ze bestemd is, en dat, door het in aanmerking nemen van het element dat de zaak ongeschikt maakt voor het gebruik waartoe ze bestemd is, een voorwaarde wordt toegevoegd die art. 1384, eerste lid, BW niet inhoudt (Cass. 12 september 2003, RGAR 2005, nr. 13.973, RW 2006-07, 597).
Met andere woorden, opdat er aansprakelijkheid zou zijn op basis van art. 1384, eerste lid, BW, is het nodig maar voldoende dat een zaak gebrekkig is en dat het gebrek een causaal verband heeft met het ongeval (Rb. Mechelen en Hof Antwerpen, 4 december 2001 en 30 april 2003, TAVW 2003, 291).
Het criterium dat de actuele rechtspraak hanteert om uit te maken of een wegdek gebrekkig is, is de vraag of het wegdek nog beantwoordt aan zijn normale veilige structuur. De rechtbank citeert: «Een weg met een dermate grote oneffenheid die ervoor zorgt dat een motorrijder de controle over het stuur verliest, bezit ontegensprekelijk een afwijkend en abnormaal kenmerk dat van aard is om aan derden schade te berokkenen. Er kan aldus geen enkele twijfel over bestaan dat de weg behept was met een gebrek» (Rb. Gent 10°K, 8 januari 2004, inzake Vlaams Gewest t/ De M., AR 02/4589/A, dat Pol. Gent 30 juli 2002 bevestigt, niet gepubliceerd).
Let wel, voor schadegevallen vanaf 1 januari 2025 is het boek 6 (nieuw) BW van toepassing met nieuwe begripsomschrijvingen en enkele aanpassingen: klik hier voor meer informatie.