Lijst van invoeringsdata van de gregoriaanse kalender per land

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Dit is een lijst van invoeringsdata van de gregoriaanse kalender per land. Deze kalender werd in 1582 door paus Gregorius XIII ingevoerd met de Inter gravissimas ter vervanging van de juliaanse kalender, maar deze werd niet meteen geaccepteerd als vervanging van de juliaanse kalender, waardoor beide kalenders een aantal eeuwen naast elkaar werden gebruikt. De meeste katholieke landen volgden vrijwel direct na de bul van de paus, maar de meeste protestantse landen volgden pas begin 18e eeuw en de meeste orthodoxe landen begin 20e eeuw, waarbij orthodoxe stromingen vaak nog aan de juliaanse kalender vasthouden voor de berekening van feestdagen, waardoor kerst bijvoorbeeld op 7 januari valt.

Verschil tussen de juliaanse en de gregoriaanse kalender
Data (gregoriaans) Verschil
15 okt. 1582 - 28 feb. 1700 10 dagen
1 mrt. 1700 - 28 feb. 1800 11 dagen
1 mrt. 1800 - 28 feb. 1900 12 dagen
1 mrt. 1900 - 28 feb. 2100 13 dagen

Bij de overschakeling van de juliaanse naar de gregoriaanse kalender moet er een aantal dagen worden overgeslagen, omdat er in de juliaanse kalender meer schrikkeldagen voorkomen dan in de gregoriaanse. Hoeveel dagen er moet worden gesprongen is afhankelijk van de eeuw van de overschakeling. In de tabel hiernaast is te zien hoeveel dit verschil is per eeuw.

Hieronder volgt een overzicht van de invoeringsdata van de gregoriaanse kalender. Waar van toepassing, is naast de eerste gregoriaanse datum, de laatste juliaanse datum opgenomen in de lijst hieronder.

Verklaring van het kleurgebruik:

  •  invoering gregoriaanse kalender
  •  begin graduele invoering gregoriaanse kalender
  •  herinvoering juliaanse kalender
land einddatum juliaans begindatum gregoriaans kal opmerking bron
tegenwoordig gebied of toenmalige naam
Vlag van Italië Italië 4 oktober 1582 15 oktober 1582 [1][2][3][4][5][6][7][8]
Vlag van Polen Polen Pools-Litouwse Gemenebest [4][6]
Vlag van Portugal Portugal [1][2][3]
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Spaanse kolonies in Texas, Florida, Nevada, Arizona en New Mexico met Spanje [4]
Vlag van Frankrijk Frankrijk Koninkrijk Frankrijk 9 december 1582 20 december 1582 behalve Elzas [1][3][5][6][8][9]
Vlag van Frankrijk Frankrijk Lotharingen [2][4][5]
Vlag van Frankrijk Frankrijk Vorstendom Sedan [3]
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Franse kolonies in de Mississippivallei met Frankrijk [4]
Vlag van Nederland Nederland Habsburgse Nederlanden (Brabant, Zeeland en de Staten-Generaal) 14 december 1582 25 december 1582 [1][6][7][8][9]
Vlag van België België Habsburgse Nederlanden (zuidelijke provincies) 21 december 1582 1 januari 1583 [2][3][5][9]
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Duitsland Duitsland rooms-katholieke staten verschillende data (1583–1585), zie onder [3][6]
Vlag van Nederland Nederland Habsburgse Nederlanden (Holland) 1 januari 1583 12 januari 1583 [1][8][10]
Vlag van Nederland Nederland Habsburgse Nederlanden (stad Groningen) 10 februari 1583 21 februari 1583 Filips II had op 10 januari 1583 een edict uitgevaardigd dat op 10 februari 21 februari zou volgen. Dit edict werd echter pas op 28 februari in Groningen, dat in Spaanse handen was, bekendgemaakt. Hierop is besloten om in Groningen op 1 maart 12 maart te laten volgen. Na de verovering door Maurits van Oranje werd dit teruggedraaid, op 19 november 1594 volgde 10 november in de juliaanse kalender. [1][6][8][10]
Vlag van België België Prinsbisdom Luik, graafschap Loon [4][5][8][11]
Vlag van Duitsland Duitsland Augsburg (prinsbisdom en rijksstad) 13 februari 1583 24 februari 1583 [2][4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Keurvorstendom Trier 4 oktober 1583 15 oktober 1583 [4][5][9]
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Brixen, Salzburg, Tirol 5 oktober 1583 16 oktober 1583 [2][5][6]
Vlag van Duitsland Duitsland Hertogdom Beieren, rijksstad Regensburg, prinsbisdom Freising, prinsbisdom Eichstätt [2][5][6]
Vlag van Duitsland Duitsland Gulik-Berg 2 november 1583 13 november 1583 [4][5][8]
Vlag van Duitsland Duitsland Keulen (aartsbisdom en rijksstad), Aken 3 november 1583 14 november 1583 [4][5][8]
Vlag van Duitsland Duitsland Prinsbisdom Würzburg 4 november 1583 15 november 1583 [2][4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Mainz (keurvorstendom en aartsbisdom) 11 november 1583 22 november 1583 [2][4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Prinsbisdom Münster, hertogdom Kleef, Baden 17 november 1583 28 november 1583 [4][5][8][9]
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Karinthië, Stiermarken 14 december 1583 25 december 1583 [5][6]
Vlag van Tsjechië Tsjechië Bohemen, Moravië 6 januari 1584 17 januari 1584 [2][4][5][6]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Luzern, Uri, Schwyz, Zug, Solothurn, Fribourg 11 januari 1584 22 januari 1584 katholieke Zwitserse kantons [2][4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Lausitz, Silezië 12 januari 1584 23 januari 1584 [2][4][5]
Vlag van Polen Polen
Vlag van Zwitserland Zwitserland Appenzell 1584 [2][3]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Unterwalden juni 1584 [2][3][4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Hertogdom Westfalen 1 juli 1584 12 juli 1584 [4][5]
Vlag van Duitsland Duitsland Prinsbisdom Paderborn 16 juni 1585 27 juni 1585 [4][5]
Vlag van Hongarije Hongarije 21 oktober 1587 1 november 1587 [6]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Appenzell Ausserrhoden 1590 [2][3]
Vlag van Roemenië Roemenië Vorstendom Transsylvanië 14 december 1590 25 december 1590 [4][5]
Vlag van Nederland Nederland Habsburgse Nederlanden (stad Groningen) 19 november 1594 10 november 1594 Teruggedraaid na de verovering van Maurits van Oranje op de Spanjaarden. [1][4][8][9][10]
Vlag van Canada Canada vasteland van Nova Scotia 1605 keerde na 13 oktober 1710 terug naar 2 oktober juliaans [6]
Vlag van Duitsland Duitsland Pruisen 22 augustus 1610 2 september 1610 [6]
Vlag van Letland Letland Koerland 1617 [2][4][5]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Wallis 1622 [2]
Vlag van Duitsland Duitsland Osnabrück 1624 [4][9]
Vlag van Duitsland Duitsland Prinsbisdom Hildesheim 15 maart 1631 26 maart 1631 [4][5]
Vlag van Frankrijk Frankrijk Elzas 5 februari 1682 16 februari 1682 [2][3][5]
Vlag van Duitsland Duitsland protestantse staten 18 februari 1700 1 maart 1700 veel lokale variaties [2][3][4][5][6][8][10]
Vlag van Denemarken Denemarken Koninkrijk Denemarken en Noorwegen [2][4][5][6][8]
Vlag van Noorwegen Noorwegen
Vlag van Zweden Zweden Koninkrijk Zweden 28 februari 1700 1 maart 1700 één dag verschoven (schrikkeldag verviel) in verband met mislukte graduele wijziging; in 1712 na de dubbele schrikkeldag 30 februari terug naar de juliaanse kalender [3][5][6][12]
Vlag van Finland Finland
Vlag van Nederland Nederland Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Gelderland) 30 juni 1700 12 juli 1700 [4][5][6][7][8][9]
Vlag van Nederland Nederland Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Utrecht, Overijssel) 30 november 1700 12 december 1700 [4][5][6][7][8][9]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Zürich, Bern, Bazel, Schaffhausen, Genève, Neuchãtel, Thurgau, Biel, Sargans 31 december 1700 12 januari 1701 protestantse kantons van Zwitserland; veel lokale variaties [2][3][4][5][6]
Vlag van Frankrijk Frankrijk Mulhouse destijds zugewandte Ort van Zwitserland
Vlag van Nederland Nederland Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Friesland, Groningen) tweede keer voor Groningen [1][4][5][6][7][8][10]
Vlag van Nederland Nederland Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (Drenthe) 30 april 1701 12 mei 1701 [1][6][7][8]
Vlag van Canada Canada vasteland van Nova Scotia 12 oktober 1710 2 oktober 1710 [4]
Vlag van Zweden Zweden Koninkrijk Zweden 30 februari 1712 1 maart 1712 mislukte graduele wijziging; dubbele schrikkeldag 30 februari om weer gelijk te lopen met de juliaanse kalender [3][5][6][12]
Vlag van Finland Finland
Vlag van Zwitserland Zwitserland Sankt Gallen, Glarus 1724 [2][4][5]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Appenzell Ausserrhoden januari 1724 [2][4][5]
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Koninkrijk Groot-Brittannië 2 september 1752 14 september 1752 Engeland en Wales lieten, ter voorbereiding op de datumsprong, 31 december 1751 volgen door 1 januari 1752, waarmee de oude annunciatiestijl afgeschaft werd (iets dat Schotland al per 1 januari 1600 gedaan had). Het nieuwe jaar begon voortaan op 1 januari in plaats van op 25 maart zoals tot dan toe gebruikelijk was. Toen men in september 1752 elf dagen had laten vervallen, liep men gelijk met het vasteland. Dat was voor het eerst in zeven eeuwen. [1][2][3][5][6][7][8][9][12]
Vlag van Ierland Ierland Koninkrijk Ierland Ook in het Koninkrijk Ierland, feitelijk een kroondomein van de Engelse koning, werd eerst de annunciatiestijl afgeschaft. Voor Noord-Ierland gelden hier geen uitzonderingen. [2][6][13]
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Oostkust, Washington, Oregon [6]
Vlag van Canada Canada Newfoundland, kust van de Hudsonbaai, vasteland van Nova Scotia tweede keer voor het vasteland van Nova Scotia [6]
Vlag van Zweden Zweden Koninkrijk Zweden 17 februari 1753 1 maart 1753 tweede keer; toen Finland later deel werd van Rusland bleef de gregoriaanse kalender de officiële, maar ook de juliaanse werd soms gebruikt [3][5][6][8][12]
Vlag van Finland Finland
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Hawaï n.v.t. 21 januari 1778 eerste contact met Europeanen [4]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Graubünden 1784 veel lokale variaties (1760-1812) [2][5]
Vlag van Letland Letland Koerland 1796 [2][4]
Vlag van Litouwen Litouwen Litouwen onder Rusland 11 januari 1800 1 januari 1800 [4]
Vlag van Zwitserland Zwitserland Unterengadin 1811 [2]
Vlag van Canada Canada resterende gebieden n.v.t. vanaf eerste nederzetting
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten Alaska 6 oktober 1867 18 oktober 1867 Toen Alaska deel werd van de Verenigde Staten. Omdat de internationale datumgrens tegelijkertijd werd verschoven werden er slechts 11 dagen overgeslagen in plaats van 12, en volgde vrijdag 6 oktober op vrijdag 18 oktober. [6][12]
Vlag van Japan Japan n.v.t. 1 januari 1873 ingevoerd naast de traditionele Japanse kalender [6]
Vlag van Egypte Egypte n.v.t. 1875 [6]
Vlag van China China n.v.t. 1912 verving de Chinese kalender, maar werd niet overal gebruikt tot de communistische revolutie in 1949 [6]
Vlag van Albanië Albanië 14 november 1912 28 november 1912 [14]
Vlag van Litouwen Litouwen 15 november 1915 29 november 1915 [4]
Vlag van Letland Letland 1915–1918 tijdens Duitse bezetting
Vlag van Bulgarije Bulgarije 31 maart 1916 14 april 1916 [6][14]
Vlag van Turkije Turkije Ottomaanse Rijk 15 februari 1917 1 maart 1917 In Turkije werd destijds de Rumi-jaartelling gebruikt, die gebaseerd is op de islamitische jaartelling. Omdat het Turkse jaar tot de invoering van de gregoriaanse kalender op 1 maart begon, volgde 1 maart 1333 op 15 februari 1332. De christelijke jaartelling zou uiteindelijk op 1 januari 1926 worden ingevoerd door president Atatürk van de nieuwe Republiek Turkije. [4][14]
Vlag van Rusland Rusland 31 januari 1918 14 februari 1918 in oostelijke gebieden mogelijk later, tot 1920 [1][6][14]
Vlag van Estland Estland [1][6][14]
Vlag van Servië Servië Koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen 18 januari 1919 1 februari 1919 De gregoriaanse kalender was al ingevoerd in gebieden die voorheen Oostenrijks waren, anno 2024 de landen Bosnië en Herzegovina, Kroatië en Slovenië. [2]
Vlag van Montenegro Montenegro
Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië
Vlag van Roemenië Roemenië Koninkrijk Roemenië 31 maart 1919 14 april 1919 de Grieks-orthodoxe gebieden mogelijk later [4]
Vlag van Griekenland Griekenland 15 februari 1923 1 maart 1923 [2][4][6][14]
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië n.v.t. 1 oktober 2016 wordt naast de islamitische kalender gebruikt [15]