Regering ten strijde tegen misbruik ‘verblijfsbaby’s’
De centrumrechtse meerderheid gaatschijnerkenningen strenger bestrijden. Alles wijst erop dat dat soort misbruik van de verblijfswetgevingin de lift zit.
De regering heeft een wetsontwerp klaar om ‘frauduleuze erkenningen’ van kinderen, kortweg schijnerkenningen, aan te pakken. Schijnerkenningen zijn de nieuwe schijnhuwelijken, zo stelt de meerderheid vast. Sinds die laatste aan banden zijn gelegd, heeft het misbruik zich verplaatst. In plaats van een huwelijk of een contract van wettelijke samenwoning gebruikt men nu (de erkenningsprocedure voor) pasgeboren kindjes om een verblijfsstatuut in handen te krijgen.
Concreet: mannen zonder papieren erkennen een Belgisch kind – het hoeft niet eens geboren te zijn – en beroepen zich nadien op de gezinshereniging om een wettig verblijfsrecht te krijgen. De enige voorwaarde is dat de moeder toestemt. Omgekeerd kan ook een Belgische man, of een man die over een vast verblijf in België beschikt, een kind van een vrouw zonder papieren erkennen.
Het College van procureurs-generaal maakt al een tijd melding van het fenomeen, en ook verschillende gemeentebesturen zeggen meer en meer geconfronteerd te worden met personen die een kind willen erkennen louter met het oog op een ‘verblijfsrechtelijk voordeel’, zoals dat heet. ‘Er zijn gevallen gekend waarbij één persoon 16 of 18 kinderen heeft erkend’, zo leest de memorie van toelichting van het wetsontwerp.
Uit cijfers die Open VLDKamerlid Carina Van Cauter bemachtigde, blijkt dat het aantal toekenningen van de Belgische nationaliteit via geboorte, erkenning, adoptie of gezinshereniging exponentieel gestegen is. De stijging kán een indicatie zijn dat er een nieuw fraudekanaal is gevonden om de verblijfswetgeving te omzeilen.
Kind van de rekening
De bevoegde bewindslieden Geens, Francken, Jambon en Reynders baseren zich op een eerder wetsvoorstel van Van Cauter om vier maatregelen voor te stellen. Vooreerst wordt de bevoegdheid van de ambtenaar van de burgerlijke stand op het vlak van de erkenning beperkt. Op dit moment mag men erkennen in de gemeente die men wil, ‘hetgeen “forumshoppen” in de hand werkt’, aldus de regering.
Als de ambtenaar een vermoeden heeft van schijnerkenning, mag hij de aanvraag uitstellen of weigeren. Een derde maatregel geeft het parket de mogelijkheid ook ná de erkenning op te treden: als bewezen kan worden dat het om een frauduleuze erkenning gaat – bijvoorbeeld omdat er behalve een batterij verdachte omstandigheden ook een geldtransactie wordt teruggevonden –, kan die achteraf nietig verklaard worden. Tot slot wordt ook het aangaan van schijnerkenningen strafbaar gesteld, net als in Frankrijk.
Vraag: worden de verblijfsbaby’s het kind van de rekening? Zo’n vaart zal het niet lopen, menen de initiatiefnemers. Als de niet-Belgische ouder zich niets aantrekt van het kind, kan overwogen worden een einde te maken aan de gezinshereniging. ‘Heeft de niet-Belgische ouder zich ondertussen geïntegreerd, dan is een intrekking van het verblijfsrecht zo goed als onmogelijk’, staat in de memorie. ‘Bovendien blijft een (door een Belgische schijnvader) erkend kind van een niet-Belgische moeder hoe dan ook Belg.’ Het belang van het kind primeert te allen tijde.